داشتن اطلاعات کافی از خصوصیّات مختلف مواد شیمیایی مورد استفاده برای گیاهان، بسیار ضروری است. یک متخصّص باید بداند مواد شیمیایی مصرف شده تا چند روز بر روی گیاه برجای می ماند و یا چه تأثیرهای سمّی برجا خواهد داشت. همچنین، چه مقدار از آن ها قابل جذب و تثبیت در پیکر گیاهان خواهد بود.
استفاده از مواد شیمیایی مختلف، در رابطه با عموم گیاهان کشاورزی از جمله گیاهان دارویی، مستلزم دقّت کامل است، زیرا ممکن است یک مادّه شیمیایی بیش از میزان لازم در درون گیاهان مورد مصرف انسان تثبیت شود و برای سلامتی انسان زیان آور گردد.
چنانچه مقدار کمی از مواد شیمیایی در گیاهان دارویی تثبیت شده باشد، نمی تواند خطرناک باشد؛ زیرا استخراج مواد دارویی از گیاهان، با انجام فرآیندهایی همراه است که به خالص سازی مادّه مؤثره گیاهان منتهی می گردد.
به ویژه وقتی از گیاهان دارویی به طور مستقیم و به صورت چای (دم کرده)، ادویه یا سبزی استفاده عام می شود، وجود مواد شیمیایی در آن ها بسیار مهم و به منزله ی سم بوده و باید مقدار مواد شیمیایی موجود در آن ها مورد توجّه و تأمل قرار گیرد.
چنانچه گیاهان مورد استفاده دارای اسانس بوده و هدف از کاشت آن ها استخراج اسانس آن ها باشد، باید در میزان مانده های شیمیایی نظیر د.د.ت. (DDT) که بسیار سمّی است بسیار دقّت کرد، زیرا این مانده ها هنگام استخراج مستقیماً وارد اسانس می شوند و مصرف آن ها مسمومیّت های حتمی را در پی خواهد داشت.
به طور کلی، گیاهان دارویی را قبل از جمع آوری و انتقال به کارخانه باید مورد آزمایش های «کنترل کیفیت» (Quality control) قرار داد. در صورتی که میزان مواد خطرناک شیمیایی از حدّ استاندارد بیشتر باشد و برای سلامتی انسان مضر تشخیص داده شوند، برای انتقال به کارخانه به منظور مصارف دارویی یا مصارف دیگر، نباید اجازه انتقال به آن ها داد. از این رو، برای مبارزه شیمیایی باید دقّت کامل لحاظ شود و تکنینک ها و روش های صحیح و مطمئن علمی برای کاربرد و کنترل دقیق آن ها همواره مورد استفاده قرار گیرد.
منبع:
امیدبیگی، رضا. ۱۳۹۲. تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد اول. انتشارات به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی). صفحه ۲۰۷-۲۰۶٫
https://medplant.ir/?p=33808