×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

آخرین اخبار

امروز : دوشنبه, ۱۹ آذر , ۱۴۰۳  .::.  اخبار منتشر شده : 0 خبر
مروری بر جایگاه گیاهان دارویی در طب و تغذیه مردم ایلام

استفاده از گیاهان دارویی برای درمان بین ایلامی ها به دلیل طبیعت بکر و وجود کوه و جنگل در استان از زمان های گذشته تاکنون مرسوم است.

در این بین غذاها و سوپهای محلی نیز که توسط زنان استان تهیه و طبخ می شود برای درمان بیمارهایی نظیر سرماخوردگی موثر است. اصطلاح ترخینه نخستین بار در قرن ۱۱ در لغت‌نامه زمخشری به کار رفته و به معنای غذای آبکی است‌.

ترخینه؛ سوپی برای سرماخوردگی

جیران مرادی از اهالی روستای جابر که شناخت خوبی از داروها و غذاهای دارویی منطقه دارد، به خبرنگار مهر گفت: ترخینه و کشکینه دو نوع سوپ محلی در استان ایلام هستند که مردم از گذشته تاکنون برای درمان سرماخوردگی در فصول مختلف از آن استفاده می کردند.

وی بیان داشت: مردم استان ایلام به شیوه های مختلفی ترخینه را درست می کنند که عمده آن با گندم و دوغ درست می شود و عده ای دیگر نیز با پونه کوهی درست می کنند.

مرادی عنوان کرد: برای تهیه این سوپ محلی چند قرص ترخینه قبل از طبخ را به مقداری آب در حال جوش اضافه می‌کنند و سپس نمک، فلفل و زردچوبه نیز به آن می‌افزایند، ترخینه بعد از حدود یک ساعت و نیم آماده می‌شود و  عده‌ای هم به ترخینه عدس، ماش و سبزیجات اضافه می‌کنند.

وی عنوان کرد: این سوپ بسیار خوشمزه و معطر است که به دلیل ارزش بالای غذایی نقش مهمی در درمان سرما خوردگی دارد و عموم مردم استان نیز از آن استفاده می کنند.

آدامس کردی؛ درمانی برای عفونت

وی تصریح کرد: یکی از مهمترین داروهایی که از گذشته بین مردم رواج داشته و الان هم مردم از آن استفاده می کنند، سقز یا همان آدامس کردی بوده است که برای از بین بردن عفونت و شکل گیری زخم موثر است.

مرادی اظهار داشت: استفاده از این آدامس که از شیره درخت ون گرفته می شود در ایلام بسیار مرسوم است چراکه استان ایلام ذخیرگاه اصلی درخت ون در غرب کشور است و این آدامس به وفور یافت می شود و حتی مردم دیگر نقاط کشور نیز از آن استفاده می کنند.

این شهروند اهل ایلام بیان داشت: فقط کافی است مقدار کمی از این آدامس به شکل خام روی زخم گذاشته شود تا زخم بعد از مدتی بهبود پیدا کند. این دارو  به خصوص برای برطرف شدن ترک لب بسیار موثر است.

وی افزود: برای از بین بردن عفونت نیز به شکلهای مختلفی از این آدامس استفاده می کنند. شیوه مرسوم برای از بین بردن عفونت این است که ذره ای از آدامس روی آتش می گذارند دودی که به وجود می آید باعث از بین بردن میکروب می شود.

افزون بر این، از شیره سقز در تهیه آدامس، عطر، خوشبوکننده‌ها، انواع پارچه، حشره‌کش‌ها و در صنعت داروسازی در تهیه نرم‌کننده‌ها و ضد‌عفونی‌کننده‌ها استفاده می‏ شود.

صمغ و شیره درخت ون که در گویش کردی ایلامی جاجگ نام دارد، مقوی معده بوده و به هضم غذا کمک می‌کند. این روزها با آن سقزهای تجارتی نیز می‌سازند.

مصرف خوراکی و جویدنی سقز پیش آب آور و محرک اشتهاست و با محلول الکلی آن در صنعت نوعی ورنی فسادناپذیر ساخته می‌شود.

درمان به شیوه گذشتگان در ایلام همچنان رونق دارد

مرادی اظهار داشت: ایلامی ها به خصوص در روستاها همچنان از این نوع سوپ های محلی و گیاهان دارویی برای درمان استفاده می کنند و خیلی به این نوع درمان ها اعتقاد دارند.

مرادی اظهار داشت: به طور مثال «ازبووه» یکی از این گیاهان دارویی است که در میان مردم استان برای درمان دل درد، سرما خوردگی و سردی مزاج از اهمیت خاصی برخوردار بوده  و عطر و طعم بسیار مطبوعی به چای می بخشد.

وی تصریح کرد: «تشنه داری» یکی از گیاهان دارویی استان ایلام است که به وفور در  ایلام دیده می شود و اثر آن در درمان بسیاری بیماری ها به ویژه عفونت های حاد برای همگان به اثبات رسیده است.

۳۰۰ نوع گونه گیاهی دارویی در استان ایلام شناسایی شده است

خیرالله آذرکردار مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: از گذشته تاکنون استفاده از گیاهان دارویی بین مردم استان ایلام رواج داشته و هم اکنون نیز در بسیاری از روستاها از گیاهان و گونه های مختلف درختی برای درمان استفاده می شود.

وی بیان داشت: استان ایلام یکی از ذخیرگاه های اصلی کشور در بحث وجود گیاهان دارویی و گونه های درختی است که علاوه بر مزیت های اقتصادی دارای ویژگی های پزشکی و درمان نیز هستند.

گیاهان دارویی

این مسئول عنوان کرد:اقدامات عملی برای شناسایی و خاصیت پزشکی و درمانی گیاهان استان ایلام انجام شده که طبق بررسی های انجام شده بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی دارویی در استان وجود دارد. اقدامات عملی برای شناسایی خاصیت پزشکی و درمانی گیاهان استان ایلام انجام شده که طبق بررسی های انجام شده بیش از ۳۰۰ گونه گیاهی دارویی در استان وجود دارد.

وی افزود: منابع طبیعی استان ایلام درصدد است که برای ترویج استفاده صحیح از این گیاهان دارویی بین مردم نسبت به اقدامات آموزشی لازم برای کشت و برداشت گیاهان اقدام کند تا مردم به صورت خودسرانه از آنها استفاده نکنند.

وی تصریح کرد: مردم باید در زمینه برداشت از گیاهان دارویی در طبیعت استان مراقب از بین بردن ریشه های گیاه باشند چراکه نسل این گیاهان زود منقرض می شود.

این مسئول عنوان کرد: بلوط، برزا، پسته وحشی، پونه، سقز(آدامس کردی)، مینا، پیازوکه(تره پیاز)، کنار، تایو، کله شنگ، گیلاخه (به زبان محلی)، بادام کوهی، زالزالک و…از گونه های مختلف استان ایلام به شمار می روند.

تنوع گیاهی منحصر به فرد استان و گستردگی و موقعیت اقلیمی آن در مناطق گرمسیری و سردسیری باعث رویش گیاهان دارویی فراوانی در سطح این منطقه شده است. کنگر، پنیرک، پاغازه، شنگ، آوندول، علف چشمه، پیازکوهی، سیرکوهی، تره کوهی و قارچ‌ های کوهی از جمله گیاهان خوراکی شناسایی شده و معروف کوهستان‌های ایلام است.

منبع: خبرگزاری مهر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.