وقتی گیاهان دارویی را می سوزانند، از آن ها خاکستر غیرآلی (معدنی) به جای می ماند. هرچه میزان خاکستر به جای مانده کمتر باشد، نشان دهنده ی کیفیت برتر گیاه است. در بعضی گیاهان دارویی، اختلاف نسبتاً زیادی در میزان خاکستر وجود دارد و میزان آن برای ارزیابی گیاه دارای ارزش زیادی است.

برای تعیین خاکستر کل؛ ۲/۵ گرم از اندام مورد نظر را داخل بوته چینی گذاشته، آن را می سوزانیم. سپس آن را در کوره الکتریکی در دمای ۶۵۰ درجه سانتی گراد به مدت سه ساعت قرار می دهند تا کاملاً بسوزد و خاکستر سفید رنگ شود.

پس از این مدت، بوته چینی را داخل دسیکاتور گذاشته، پس از سرد شدن با ترازوی الکتریکی وزن می کنیم.

وزن حاصل وزن خاکستر به همراه شن و خاک همراه گیاه است.

به عنوان مثال، میزان خاکستر در گونه ای نعناع (Mentha spicata) باید بین ۱/۶ تا ۱/۹ درصد باشد. مقدار خاکستر مجاز در پیکر رویشی آویشن باغی (Thymus vulgaris)، باید بین ۱۱/۷ تا ۱۳/۲ درصد باشد.

وزن خاکستر از رابطه زیر به دست می آید:

وزن خاکستر = وزن شن – (وزن شن+ وزن خاکستر)

سپس با توجه به ۲/۵ گرم وزن گیاه، درصد وزن خاکستر محاسبه می گردد.

منبع:

امیدبیگی، رضا. ۱۳۹۲. تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد اول. انتشارات به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی). صفحه ۲۸۸٫