×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

آخرین اخبار

امروز : پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳  .::.  اخبار منتشر شده : 0 خبر
آشنایی با خواص دارویی بادرنجبویه در طب سنتی ایران

 بادرنجبویه گیاهی معطر، از خانواده نعناعیان و جزو گیاهان پرطرفدار در شرق و غرب جهان است. از آمریکای شمالی تا اروپا، از آسیای صغیر تا هند و کشورهای جنوب شرق آسیا، همگی به طور طبیعی و یا فرآوری شده به صورت قرص، پماد و قطره از این گیاه معجزه آسا استفاده می‌کنند.

تاریخ کشت این گیاه به ۲ هزار سال پیش می‌رسد و به دلیل کثرت مصرف دمنوش آن در فرانسه به چای فرانسه نیز شهرت یافته است. اما این گیاه بیشتر در جهان به ملیسا (Melissa) معروف است یعنی برگ زنبور عسل، چرا که این گیاه، به شدت مورد علاقه زنبورهای عسل است.

کاربرد اصلی بادرنجبویه

بادرنجبویه در علاج همه بیماری‌های بلغمی و سوداوی مفید است.مقوی همه اعضای رئیسه: قلب، مغز و کبد است.

قلب و عروق، دستگاه تنفس

بادرنجبویه مفرح و تقویت کننده قلب، همچنین علاج خفقان (تپش قلب، اضطراب)است. بدل بادرنجبویه در تقویت قلب هم وزن آن ابریشم و یک سوم وزن آن پوست اترج سبز ذکر شده است. مفید در غش (سنکوپ)، تصفیه‌کننده خون و کم کننده بخارات سوداویست. بادرنجبویه در رفع آسم و تنگی نفس موثر است و لعوق (داروی لیسیدنی) برگ آن به همراه عسل و به صورت خوراکی در رفع تنگی نفس و سرفه مزمن مفید است .

مغز و اعصاب

بادرنجبویه انسداد و گرفتگی رگ‌های به وجود آمده در مغز را باز می‌کند. تقویت کننده مغز، حافظه، ذکاوت و حواس است و برای رفع کابوس (خواب‌های آشفته) مفید است. خوردن و بوییدن برگ بادرنجبویه باز کننده ذهن، دافع وسواس سوداوی، بازکننده سکته‌های مغزی و مقوی آن است.

بوییدن آن خواب آور و خوردن آن هنگام ناشتا، بازکننده گرفتگی‌ها(مصفا) است و برای وهم، وحشت، غم و حتی درد عشق سودمند است. برای مرضِ مالیخولیا مفید است و حکمای هند، این گیاه ایرانی را تا به حال برای مالیخولیا و غیره استعمال می‌کنند .در کندی حواس ناشی از نقاهت امراض طولانی تجویز می‌شود. در صُداعِ (سردرد) اشخاص حساس و سرگیجه (دوار) افرادی که مشغله فکری زیاد دارند، در صورتی که سبب این بیماری‌ها زیادی خون نباشد، کارساز است . اسانس آن خاصیت ضدتشنج و آرام کننده، با اثر قاطع است.

در سرگیجه، بی خوابی، احساس صدای مبهم در گوش، درد معده با منشأ عصبی و درمان ناراحتی‌های عصبی موثر است.

کبد، معده و دستگاه گوارش

بادرنجبویه کمک هضم است و تقویت کننده کبد و معده، ملطّف طعام غلیظ و‌هاضم است. مصرف آن در درمان زخم روده‌ها و بواسیر موثر است. بادرنجبویه رفع کننده سموم مطلقاً و برای مغص (دل پیچه) مفید است. از این گیاه برای تهیه شربتی به نام او دوملیس (eau de melisse) درفرانسه استفاده می‌شود که برای سنگینی معده و مبارزه با انواع سنکوپ (غش) می‌خورند . طبق نظر دانشمندان و نویسندگان به عنوان مقوی معده، بادشکن، تسهیل عمل هضم و معرق و در رفع دلپیچه ناشی از نفخ و اختلالات هضمی به کار می‌رود.

دهان و دندان

بادرنجبویه در خوش بو کردن دهان موثر است و بوی بد دهان را از بین می‌برد . مضمضه آب یا جوشانده آن از فساد دندان جلوگیری می‌کند و جویدن برگ آن برای از بین بردن بوی بدن دهان، از سُداب و ایرسا (نام دو گیاه) موثرتر است.

پوست، مو و زخم‌های گوناگون

طِلای (ضمادِ لطیف ترین بخش) آبِ بادرنجبویه برای نمله (نوعی بیماری پوستی) و نار فارسی (نوعی بیماری پوستی با دانه‌های قرمز روی بدن) سودمند است. همچنین جهت رفع جرب سوداوی، آکله (خوره) و با نمک جهت خنازیر (ورم غدد لنفاوی) و ضماد برگ تازه آن برای رفع ورم‌های چشم مفید است . بادرنجبویه دارویِ کچلی سودایی است . بادرنجبویه پاک کننده زخم‌هاست. خوردن و ضمادِ برگ آن برای رفع گزیدگی عقرب، رتیل و سگ‌هار مفید است.

عضلات، مفاصل و استخوان

جوشانده ریشه بادرنجبویه به همراه گلاب در برطرف کردن ضربه و کوفتگی اطراف عضلات مفید است و نیز برای از بین بردن ضعف عضلانی موثر است. بادرنجبویه برای تسکین دردهای مفاصل به کار می‌رود . مصرف بادرنجبویه در بیماری‌های استخوان‌های سُرین (انتهای ران) و گُرده (استخوان میان دو کتف) به همراه مصلحات مفید است.

تب، سرماخوردگی و سکسکه

مصرف بادرنجبویه جهت دفع تب و لرز و طِلای (ضمادِ لطیف ترین بخش) آب برگ یا جوشانده خشکِ آن در حمام برای سرماخوردگی، تب و لرز مفید است . بادرنجبویه داروی سکسکه است.

زنان و زایمان

نشستن در جوشانده بادرنجبویه باعث باز شدن حیض می‌شود و ریشه گیاه تازه آن باعث سقط جنین می‌شود. مصرف برگ آن در درمان اختناق رحم، طِلای (ضمادِ لطیف ترین بخش) آن ورم پستان ناشی از بسته شدن شیر را بر طرف می‌کند .

مصلحات

در صورت عدم مصرف مصلحات، مضر استخوان سُرین (انتهای ران) است و مصلح آن صمغ عربی و کندر است . گاهی استفاده مداوم از بادرنجبویه موجب سوزش ادرار می‌شود و مصلح آن گشنیز است. همچنین آورده‌اند که مضر کبد (شاید منظور کبد پر کاراست و در دیگر موارد مانند کبد چرب مفید است) و در این حالت مصلح آن ریباس است . از مواد موثره بادرنجبویه به همراه سنبل‌الطیب اثر درمانی یکدیگر را تشدید می‌کنند .

نویسنده: محمدجواد مسعودی نیا

روزنامه مردم سالاری

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.