به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، روزگاری ایران جز تولیدکنندگان عمده گل محمدی به شمار می رفت که متاسفانه در چند سال گذشته بی مهری به این طلای معطر، تولید را دستخوش تغییر و تحولاتی کرده است.

در دهه های گذشته تخریب عرصه های منابع طبیعی ، نبود صنعت اسانس گیری و صادرات خام این گیاه معطر ، از ارزش اقتصادی آن در بازارهای هدف کاسته است و باید در این راستا توجه ویژه ای به این صنعت شود تا جایگاه ویژه اقتصادی این گل به فراموشی سپرده نشود.

در این ارتباط میترا مجد زاده مدیر کل دفتر گلخانه و قارچ وزارت جهاد کشاورزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان،با اشاره به سطح زیر کشت گل محمدی اظهار داشت: براساس آخرین آمار رسمی در سال ۹۳ ، سطح زیر کشت گل محمدی در ایران ۱۵ هزار هکتار و متوسط عملکرد آن در واحد سطح ۱٫۸ تن است.

وی با اشاره به آمار سطح زیر کشت گل محمدی در سال گذشته گفت: آمار رسمی سال ۹۴ به سبب آنکه هنوز دو استان اطلاعات لازم را به ما ارائه نداده اند، مشخص نیست اما براساس جمع بندی سایر استان ها و افزایش احتمالی هزار هکتاری،  سطح زیر کشت به ۱۶ هزار هکتار رسیده که در این راستا تا حدودی، عملکرد در واحد سطح نیز افزایش یافته است.

مجد زاده با اشاره به آنکه سه چهارم سطح زیر کشت گل محمدی در دنیا متعلق به ایران است، بیان کردعلی رغم اینکه بیش از ۷۰ درصد سطح زیر کشت گل محمدی در دنیا به کشور ما اختصاص دارد اما متاسفانه در تولید اسانس، بلغارستان رتبه اول در جهان را دارد.

مدیر کل دفتر گلخانه و قارچ وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به میزان تولید گلاب افزود: میزان تولید گلاب به طور تقریبی حدود ۱۰ میلیون لیتر و اسانس ۴ هزار لیتر است اما در این خصوص آمار رسمی نداریم .

وی با اشاره به ارزش صادرات گلاب و اسانس بیان داشت: ارزش تجاری صادراتی هر لیتر اسانس ۵ هزار و ۲۰۰ الی ۵ هزار و ۴۰۰ دلار است که براساس آمار نامه رسمی گمرک سال گذشته حدود ۲ هزار و ۸۱۶ تن گلاب به ارزش ۶ هزار و ۱۸۸ هزار دلار به بازارهای هدف صادر شد.

مجد زاده با اشاره به اینکه عمده صادرات به کشورهای حاشیه خلیج فارس و برخی کشورهای اروپایی و تاجیکستان و افغانستان صورت می گیرد ادامه داد: براساس آمار گمرک ۴ هزار لیتر اسانس گل محمدی به ارزش ۸۹۳ هزار دلار، صادر شده است.

وی در ادامه یادآور شد: براساس سند ملی گیاهان دارویی قرار است تا پایان برنامه ششم و هفتم توسعه سطح زیر کشت به ۵۰ هزار هکتار در کشت آبی افزایش یابد.

مدیر کل دفتر گلخانه و قارچ وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به آنکه کشت گل محمدی دیم و آبی است تصریح کرد: پیش بینی ما برای کشت آبی و دیم تا پایان برنامه ششم ۱۷۰ هزار هکتار است اما ۳۰ الی ۵۰ درصد این میزان تنها به توسعه صنایع مرتبط و افزایش صادرات بستگی دارد.

***وضعیت فرآوری گل محمدی تعریفی ندارد

محمد باقر رضایی رئیس انجمن گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: وضعیت تولید گل محمدی به نسبت سایر گونه های دارویی در کشت دیم و آبی مناسب است به طوریکه برخی استان ها اقدام به توسعه سطح زیر کشت نمودند، اما متاسفانه وضعیت فرآوری این گیاه تعریف چندانی ندارد.

وی با اشاره به تخریب عرصه های منابع طبیعی گفت: روز به روز وضعیت این عرصه ها به سبب عدم زراعت،  بحرانی می شود چرا که گارد ساحلی و جنگلی مناسبی برای حفاظت این امر وجود ندارد از این رو قاچاق گیاهان دارویی از عرصه ها رو به افزایش است.

رضایی با اشاره به وضعیت تولید گل محمدی در مقایسه با چند سال گذشته بیان کرد: در چند سال اخیر تولید گل محمدی در کشور رو به افزایش بوده اما به سبب نبود تکنولوژی لازم، فرآوری این محصول روبه فراموشی است.

رئیس انجمن گیاهان دارویی در ادامه یادآور شد: با وجود آنکه گل محمدی گیاه مقاوم و کم آب است لذا از نظر تولید گلاب و گل محمدی رتبه اول در جهان به ایران اختصاص دارد اما از نظر اسانس رتبه ایران جالب نیست چرا که میزان تولید اسانس چندان چشمگیر نیست که بتوانیم بازارهای جهان را در دست بگیریم.

وی تصریح کرد: در بخش صنعت اسانس گیری گل محمدی اقدامی صورت نگرفته چرا که سرمایه گذاران این بخش به سبب ضعف تکنولوژی و فرآوری محصول از سرمایه گذاری در این صنعت در هراس هستند اما ممکن است در آینده ای نزدیک تولیدکنندگان انبوه وارد این حوزه شوند.

***ضرورت ایجاد کارخانه های فرآوری گل محمدی

کیانوش شیر محمدی کارشناس کشاورزی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان بیان کرد: صنعت گل محمدی از پر بازده ترین صنایع است چرا که به سبب کاهش مصرف آب و عدم نیاز به زمین مرغوب می تواند ارزآوری خوبی را برای کشور در برداشته باشد.

وی با اشاره به اینکه صنعت گل محمدی در کشور ما آن چنان که باید و شاید رشد نداشته است، افزود: در راستای تحقق سیاست اقتصاد مقاومتی و ارزآوری این صنعت لازم است که این گیاه در محل های مناسبی با بکارگیری روش های مناسب کشت شود چرا که می تواند در مدت زمان کوتاهی تولید محصول را داشته باشد.

شیر محمدی تصریح کرد:نیاز ایجاد کارخانه های تولید و عصاره گیری و اسانس گیری گل محمدی در کشور احساس می شود چرا که در صورت افزایش تولید اسانس این محصول،  ارز آوری خوبی نصیب کشورمان می شود.