به گزارش شبکه خبری گیاهان دارویی به نقل از ایسنا، سید مهرداد حسینی سبزواری، دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده علوم و فناوری‌های نوین، گروه زیست فناوری دانشگاه اصفهان در پایان نامه خود به “بررسی اثر گیاهان وشا و کندل کوهی بر روی ویروس HIV، سلول‌های لنفوسیت، باکتری‌های پاتوژن و سالمونلا تیفی موریوم TA98” پرداخت.

گیاهان دارویی یکی از منابع ارزان و در دسترس ترکیبات زیستی هستند. برای یافتن و بهره برداری از این ترکیبات و همچنین اطمینان از امنیت مصرف آن توسط انسان، باید این ترکیبات زیستی از گیاه استخراج شده و مورد آزمایش قرار بگیرند.

گیاه وشا با نام علمی Dorema ammoniacum و گیاه کندل کوهی با نام علمی Dorema aucheri دو گیاه بومی ایران بوده که مصارف گسترده دارویی و خوراکی دارند.

این پژوهش با هدف بررسی اثر عصاره متانولی ریشه، برگ و بذر دو گیاه وشا جمع آوری شده از اصفهان و کرمان و گیاه کندل کوهی جمع آوری شده از کرمان بر روی همانند سازی ویروس HIV، باکتری‌های بیماری‌زا و لنفوسیت‌های انسانی و همچنین بررسی خاصیت جهش زایی این عصاره‌ها انجام گرفت.

برای انجام این تحقیق، اثر ضد HIV این عصاره‌ها در سه غلظت ۱، ۱۰ و ۱۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر به روش آزمون کیت الایزای p24، اثر عصاره‌ها بر باکتری‌های بیماری‌زا و سلول‌های لنفوسیت انسانی نیز در ۶ غلظت ۱۰، ۱۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر به ترتیب با استفاده از آزمون‌های انتشار دیسک و MTT و اثر جهش زایی عصاره‌ها نیز در ۴ غلظت ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر به روش آزمون ایمز انجام شد.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عصاره‌های برگ وشا و ریشه کندل کوهی خاصیت ضد HIV بالایی داشته و تمام عصاره‌ها در غلظت بالا توانایی تحریک رشد و تکثیر لنفوسیت را دارند. مقدار EC50 فعالیت ضد HIV عصاره‌های برگ وشا کمی بیش از ۱۰۰ میکروگرم بر میلی لیتر تخمین زده شد. همچنین نتایج نشان داد که عصاره‌های ریشه و بذر وشا و تمام عصاره‌های کندل کوهی دارای خاصیت ضد باکتریایی بر ضد استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس و استرپتوکوکوس پایوژنز هستند. خاصیت ضد باکتریایی گیاه کندل کوهی نیز ضعیف‌تر از گیاه وشا است. همچنین نتایج آزمون ایمز نشان داد که تنها عصاره ریشه کندل کوهی جهش زا بوده و عصاره ریشه وشا مشکوک به جهش زایی است.

این پایان نامه به راهنمایی دکتر ماندانا بهبهانی در دانشگاه اصفهان دفاع شد.