آویشن شیرازی با نام علمی Zataria multiflora گیاهی است کوهستانی از خانواده نعناعیان Lamiceae با گلهای آبی خوش رنگ که در مناطق مرتفع کوهستانی می روید و دارای عطر بسیار خوبی است. آویشن شیرازی یا حاشا ،حاوی روغن مایع اصیل به نام تیمول(Thymol) ،تانن، پانتوزان، سقز، علوکوزیه و مقدار بسیاری املاح معدنی است.

برای مصرف درمانی آن معمولا سرشاخه های آویشن را در اوایل دوره گل دهی (اردیبهشت و خرداد) جمع آوری کرده سپس آن ها را خشک نموده واز آن استفاده می کنند. علاوه بر مصارف درمانی در تهیه ادویه ها ، سس ها ، کنسرو ماهی و غذاهای گوشتی استفاده می نمایند.

آویشن شیرازی را برای آسم، برونشیت، سیاه سرفه، ضعف زیاد و ناتوانی، دردهای معده، اختلات کلیه‌ها، زکام مغزی و خستگی تجویز می کنند.

استعمال خارجی آویشن شیرازی برای رگ به رگ شدن اعضای بدن و شست و شوی زخمها مفید و مؤثر است.

آویشن شیرازی داروی مؤثر برای تشنج، تبخال، عفونتهای کبد و اختلات مغزی است.

آویشن شیرازی در قدیم به قدری شناخته شده و معروف بود که حضرت موسی آن را به عطر و کندر ترجیح می‌داد. زنبورهای عسل نر و ماده آویشن را دوست دارند و بخوبی با آن آشنا هستند ولی ساس و حشرات از بوی آویشن فراری هستند.

آویشن شیرازی از دیدگاه طب سنتی

آویشن شیرازی دارای طبع گرم و خشک بوده و دارای ویتامین های آ- ب – ای و هورمون گیاهی میباشد.

خواص درمانی و فوائد آویشن شیرازی

دم کرده آویشن شیرازی برای سرفه های سخت و برونشیت مفید است.
استحمام با آب جوشیده آویشن شیرازی در تسکین درد رماتیسم شفابخش بوده و در رفع لاغری موضعی نیزمؤثر می باشد.

تازه آویشن شیرازی را به صورت سبزی با غذا بخورید بسیار مفید است، معده را تقویت کرده و برای تقویت دید چشم ها نافع است.

خوردن ۱۰ گرم کوبیده آن مخلوط با عسل و آب گرم برای درمان فلج و لقوه و رفع فراموشی، درمان صرع، تقویت کلیه و قوه باه(جنسی) مفید است.

حکیم بوعلی سینا در قانون در مورد این گیاه می فرماید: «آویشن سینه و شش را می پالاید به شرطی که با عسل همراه باشد.»

مصرف دم کرده آویشن شیرازی در درمان صرع، قطع عادت ماهانه میگرن، تب و دفع انگل اثر خوبی دارد. عفونتهای ریوی، سرفه های پی‌درپی، سیاه سرفه، آسم و تنگی نفس، سرماخوردگی و برونشیت و زکام، آنژین، سردردی که از اعصاب یا از سوءهاضمه باشد و سردرد نیمه شدید یا میگرن را درمان می کند، لکنت زبان را برطرف می‌سازد، سوءهضم و سنگینی معده و دل درد و ورم امحاء را برطرف می‌سازد، بادشکن است، بیماری های پوستی، درد اعصاب، تشنجات عصبی یا پرش موضعی و اختلالات کبدی، اسهال و ترشحات چرکی، ادرار و حیض را درمان می‌کند.

برای درمان سکسکه، قطره قطره ادرار کردن، خوردن کردن سنگ مثانه و تسکین درد رحم مفید است، قابض و مقوی است، قلب را تقویت می کند و فرح افزا است و هوش و قوه ادراک را تقویت می کند، مدر بول و حیض و عرق و شیر است.

آویشن شیرازی مقوی ، محرک ، قاعده آور، التیام بخش ، افزاینده شیر مادر، تصفیه کننده خون، مدر، ضد عفونی کننده، مقوی عضلات، دافع اخلاط خونی ، آرام بخش و دافع سودا بوده و حافظه را تقویت ونیروی جنسی ر افزایش می دهد.

آویشن شیرازی باز کننده گرفتگی‌های روده‌هاست برای تحلیل آماس و خون منجمد شده در اثر سموم نبانی یا حیاتی مفید است، ضد قارچ و انگل بوده و خارج شدن جنین و مشیمه را تسهیل می کند و برای درمان کچلی مفید است.

عرق آویشن شیرازی برای درمان جوشهای جلدی اثر مثبت دارد.

برای رفع تبخال، دلهره و تسکین درد سیاتیک مفید است.

آویشن شیرازی حاوی آنتی بیوتیک طبیعی بوده و مصرف دمکر ده و جوشانده آن برای اشخاصی که مبتلا به بیماریهائی نظیر: درد معده، سرطان، کلسترول، ورم روده، سیاه سرفه، اختلال های مغزی و کلیوی، مسمومیت ، دندان درد، شبکوری ، ناراحتی کبدی ، چاقی، ورم کلیه، ناتوانی جسمی، آسم، درد سیاتیک، سنگ کلیه، ترشخات رحم ، زکام سوءهاضمه، آرتروز، واریس وبرفک دهان می باشند مفید است.

آویشن شیرازی خستگی را برطرف می‌سازد و اگر بعد از غذاهای روزانه بنوشید بی اشتهایی پس از بیماری و نقاهت را برطرف می‌سازد و اگر یک فنجان آن را قبل از خواب بنوشید بی خوابی شما را درمان می‌کند.

ده گرم آویشن شیرازی را که از سر سبزی چیده‌اند به مدت سه هفته در نیم لیتر الکل بخیسانید بعد به اندازه نصف آن آب اضافه کنید و هر روز با آن الکل قرقره نمایید و هر روز سه بار قرقره را ادامه دهید، ورم لوزتین را درمان می کند و دیگر احتیاج به عمل ندارد.

آب جوشانده غلیظ آویشن شیرازی را به سر بمالید، رشک و شپش سر را نابود می‌سازد، پیاز مو را تقویت کرده و ریزش آن را قطع می‌سازد.

توصیه شده است که برای درمان بیماریهای ریوی مثل برونشیت حدود ۵ قطره از اسانس آویشن شیرازی را بر روی قند چکانده و به همراه چای میل کنید.

از جوشانده غلیظ آویشن شیرازی در تقویت پیاز مو استفاده می شود، از دمکرده رقیق آن نیز مخلوط با عسل در صبحانه به جای چای استفاده می گردد

مضرات آویشن شیرازی:

مصرف بیش از حد آویشن شیرازی کلیه ها را تحریک میکند و ممکن است سبب بروز آلبومین ، سرگیجه و ضعف قلب شود.

زنان باردار مجاز به مصرف آویشن شیرازی نمی باشند.، زیرا موجب سقط جنین می شود و در برخی افراد موجب ضعف نیروی جنسی و کم اشتهائی می گردد.

برای دانلود مقاله مربوط به کاشت، داشت و برداشت آویشن شیرازی اینجا کلیک کنید