مقاله : مروری بر گیاه دارویی مرزنجوش (Origanum vulgare L.) و خواص فارماکولوژیکی آن

محمدرضا مرشدلو۱، حسین احمدی۲، مرتضی پیرعلی همدانی۳، داراب یزدانی* ۴

۱– گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، آذربایجان شرقی، ایران

۲– گروه مهندسی تولیدات گیاهی-گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، آذربایجان شرقی، ایران

۳– مرکز تحقیقات علوم دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

۴– مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان داویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

چکیده:  

مرزنجوش با نام علمی Origanum vulgare L. یکی از گیاهان خانواده نعناییان می‌باشد که به عنوان یکی از مهمترین و پرفروش‌ترین گیاهان ادویه‌ای و دارویی در جهان به شمار می‌رود. بخش‌های هوایی و بخصوص برگ‌های گونه‌های مختلف مرزنجوش همواره به عنوان یکی از پرطرفدارترین ادویه‌ها و طعم‌دهنده‌ها در صنایع غذایی، عطرسازی و آرایشی-‌ بهداشتی مورد استفاده قرارگرفته است. تاکنون طیف وسیعی از ترکیبات فعال دارویی از این گیاه شناسایی و استخراج شده‌اند که از آن جمله می‌توان به فلاونوئیدها، تانن‌ها، گلیکوزیدها، استرول‌ها، ویتامین‌ها و ترکیبات ترپنوئیدی موجود در اسانس اشاره کرد. یافته‌های اخیر نشان می‌دهد که مواد مؤثره مرزنجوش علاوه بر داشتن خواص ضد‌باکتریایی، ضد‌قارچی، ضد‌ویروسی و ضدسرطانی می‌تواند در بهبود رینوسینوزیت مزمن، کنترل دیابت، جلوگیری از التهاب و بیماری‌های قلبی‌- عروقی نیز مؤثر واقع شود. مطالعات فارماکولوژیکی نشان داده‌اند که پتانسیل بالای آنتی‌اکسیدانی مرزنجوش به دلیل وجود مونوترپن‌های فنولی نظیر تیمول، کارواکرول و برخی دیگر از ترکیبات فنولی مانند اریگانوزاید و رزمارینیک اسید می باشد. لازم به ذکر است که دو ترکیب اخیر پتانسیل بالایی را در جلوگیری از آسیب‌های اکسیداتیو پوست (ملانیزه شدن) و پیری پوست از خود نشان داده‌اند.

برای دریافت مقاله روی دکمه دانلود کلیک کنید