مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه گونه آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) با روش تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک (مطالعه موردی: مراتع طالقان میانی)

نویسندگان

محمدعلی زارعی چاکوهی۱‏، محبوبه عباسی۲

۱- استاد‏، دانشکده منابع طبیعی‏، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران‏، کرج‏، ایران

۲- دانش آموخته کارشناسی ارشد‏، دانشکده منابع طبیعی‏، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هران‏، کرج‏، ایران

چکیده
هدف از این مطالعه مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه گونه Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen. با استفاده از روش تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی بود. این مدل در نرم‌افزار Biomapper اجرا شد. لایه‌های اطلاعاتی بکار برده شده شامل نقشه حضور گونه و نقشه‌های متغیرهای خاکی (درصد سنگریزه، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد آهک، ماده آلی، نیتروژن، پتاسیم، فسفر، عمق خاک، درصد شن، رس و سیلت) و نقشه‌های متغیرهای توپوگرافی منطقه (شیب، جهت و ارتفاع) بودند. صحت مدل با استفاده از شاخص بویس مقدار ۸۹% بدست آمد؛ این نشان می‌دهد که دقت نتایج مدل بالاست. ضریب کاپای بدست‌آمده از بررسی میزان تطابق نقشه پیش‌بینی با واقعیت زمینی ۷۳/۰ بدست آمد که در سطح خوب می‌باشد. همچنین، نتایج نشان داد که گونه T. kotschyanus خاک‌هایی بامیزان اسیدیته ۸-۵/۷، هدایت الکتریکی ۲۵/۰-۲۰/۰ دسی‌زیمنس بر متر و میزان آهک کمتر از ۵/۲۱% را ترجیح می‌دهد. همچنین رویشگاه مطلوب این گونه در ارتفاع بیش از ۲۰۰۰ متر از سطح دریا و در دامنه‌های شمالی و شرقی قرار دارد. به‌علاوه اینکه نتایج این بررسی نشان داد که گونه T. kotschyanus، گونه‌ای تخصصی در منطقه مورد مطالعه است که دارای آشیان بوم‌شناختی به‌نسبت محدودی است و تمایل به زندگی را در شرایط رویشگاهی خاص خودش دارد.
کلیدواژه ها
مدل‌سازی مطلوبیت رویشگاه؛ تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی (ENFA)؛ Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen