کنوکارپوس Conocarpus erectus

به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی، چند سالی است که همه ساله با بارش اولین باران پاییزی هزاران نفر از مردم خوزستان دچار مشکلات تنفسی می شوند.

طبق آمار، در چند روزه اخیر بارش باران پاییزی در اهواز قریب به ۱۰۰ هزار نفر را دچار مشکلات تنفسی کرده است که تاکنون بیش از ۱۲۰ نفر به دلیل این مشکلات در بیمارستانهای اهواز بستری شده اند.

آلودگی هوا ناشی از فعالیت های پالایشگاهی و نفتی و همچنین گرد وغبار غلیط موجود در هوا یکی از احتمالاتی هستند که کارشناسان معتقدند با اولین باران پاییزی ترکیب شده و مشکلات تنفسی را برای شهروندان پدید می آورند.

اما نکته ای که اخیرا اعلام شده است، احتمال نقش داشتن یک گیاه وارداتی به نام کنوکارپوس در این پدیده است.

گیاه کنوکارپوس با نام علمی Conocarpus erectus درخت یا درختچه ای است که از نظر اندازه بسیار متنوع بوده و گاهی هم به صورت گسترده روی زمین پهن می شود ولی معمولاً به صورت راست و مانند درخت است و ارتفاع آن تا ۲۰ متر و قطر تنه آن به هشتاد سانتی متر می رسد.

مدیرکل محیط زیست خوزستان: پای کنوکارپوس در میان است

احمد لاهیجان‌زاده، مدیرکل محیط‌ زیست خوزستان در گفت‌وگو با «شهروند» به احتمال نقش این گیاه در مشکلات تنفسی شهروندان اهوازی اشاره کرد و گفت: حدود ١٠ سالی است که یک گونه گیاهی وارداتی در جنوب خوزستان کاشته می‌شود. این گونه تزیینی است و برای زیباسازی فضای شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. از حدود ۵، ۶‌سال پیش اما استفاده از این‌گونه توسعه یافته و تراکم زیادی در شهرهای خوزستان پیدا کرده است.

به گفته لاهیجان‌زاده، زمان گل‌دهی این گونه گیاهی، در ٢ ماه آبان و آذر است و بررسی‌ها نشان می‌دهد که گرده این گیاه، حساسیت‌زاست و در کنار سایر آلایندگی‌ها، وضع تنفسی مردم را تشدید کرده است.

وی افزود: گرده این گونه گیاهی، به‌عنوان یکی از عوامل جدی تشدید‌کننده آلودگی هوا مورد بررسی قرار گرفته و یکسری مطالعات روی آن انجام شده است، البته برای سنجش دقیق‌تر، نیازمند یک دستگاه ویژه هستیم تا بتوان قطعی‌تر درباره آن نظر داد.»

استاد گیاهشناس دانشگاه تهران: این احتمال ضعیف است

اما دکتر حسین آخانی‌سنجابی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص احتمال حادثه تنفسی ایجاد شده در اهواز توسط گیاه کنوکارپوس، اظهار کرد: احتمال این گزینه بسیار ضعیف است زیرا معمولأ دانه‌های گرده زمانی باعث ایجاد آلرژی می‌شوند که باد بتواند آنها را جابه‌جا کند و هوا هم خشک باشد.

این استاد دانشگاه تهران با بیان این‌که احتمال بروز چنین اتفاقی در اثر این گونه گیاهی، یکی از پدیده‌های نادر است، ادامه داد: گیاه کنوکارپوس در تمام خوزستان و شهرهای مختلف آن کاشته می‌شود و فارغ از این‌که کشت این گیاه در این مقیاس وسیع کار درستی نبوده است اما اگر این گیاه باعث بروز حادثه تنفسی شده باشد باید مردم تمام شهرهای استان درگیر می‌شدند در حالی که در بسیاری از شهرها این اتفاق نیفتاده است.

آخانی‌سنجابی در خصوص پیشینه این پدیده در دیگر مناطق جهان، تصریح کرد: قبلأ ایجاد آلرژِی توسط کنوکارپوس گزارش شده است ولی غالبا گزارشات خبری بوده و به عبارت دیگر گزارش علمی نیست؛ به‌طور مثال در کراچی پاکستان هم در سایت‌های خبری چنین موضوعی اعلام شده است اما با وجود جستجوی بسیار، تحقیقی پیرامون این موضوع پیدا نکردم.

وی افزود: شانس این‌که این اتفاق توسط گیاه کنوکارپوس روی داده باشد، جزو گزینه‌های آخر است و بیشتر باید روی مواد و گازهای شیمیایی ناشی از پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها و صنایع دیگر در این مناطق کار شود.