Melissa officinalis نام علمی بادرنجبویه است که از واژهای یونانی، به معنای زنبور گرفته شده است، این گیاه محبوب زنبور عسل است و متجاوز از ۲۰۰۰ سال است که در نواحی مدیترانه میروید.
بر اساس نوشتههای پلینی، گیاهشناس رومی در قرن اول میلادی زنبور عسل با این گیاه بیش از سایر گیاهان به وجد و شور میافتند ، وقتی زنبور مسافت زیادی از کندو دور میشود، با عطر این گیاه راه بازگشت خود را پیدا میکند.
گفته میشود که زنبورهای عسل هیچگاه باغی را که بادرنجبویه در آن میروید ترک نمیکنند و کندوی معطر به بوی این گیاه، زنبورهای جدیدی را تشویق میکند که در آن کندو اقامت گزینند .
بادرنجبویه داروی مورد علاقه پزشک بزرگ ایرانی، ابوعلیسینا بودکه جهت تقویت قلب و انبساط روح تجویز میکرده است.
استفاده از این گیاه به عنوان یک داروی ضد افسردگی تا قرن هفدهم ادامه داشت، در این زمان کولپپر، گیاه پزشک بریتانیایی اعلام کرد که این گیاه تمام ناراحتیها و افکار ناملایم را که ناشی از بیماری مالیخولیایی و صفرای سیاه است از مغز بیرون میکند.
آزمایشهای جدید بر روی حیوانات آزمایشگاهی تایید میکند که اثر آرام بخشی بادرنجبویه به این علت است که گیاه همانند یک داروی مسکن بر روی دستگاه عصبی مرکزی عمل می کند .
گیاه پزشکان و عطاران، روغن بادرنجبویه را برای از بین بردن افسردگی، نگرانی، بی قراری و سردردهای عصبی تجویز میکنند.
جوشانده یا شربت آن برای تقویت معده ، هواس ، کبد و ازدیاد هوش و حافظه تجویز می شود ، همچنین برای تنگی نفس و خفقان مفید است ، سکسکه را آرام می کند ، جویدن آن دهان را خوشبو می کند ، مزه مزه دم کرده یا جوشاندن آن برای استحکام لثه و دندان ها مفید است.
چای آن تعریق بدن را که راه درمان سنتی سرماخوردگی های همراه با تب است افزایش میدهدو همچنین نوشیدن چای بادرنجبویه بعد از غذا به هضم آن کمک می کند.
از آنجا که روغن این گیاه عامل اصلی درمانی گیاه است، به سرعت تبخیر میشود، توصیه شده است که از مصرف خشک شده گیاه خودداری و تازه آن استفاده شود.
در آشپزخانه برگ های این گیاه به شربت مزه لیمو می دهد و ژلههای میوهای خوش طعم میسازند.
در اسپانیا، برگ بادرنجبویه را به سس سالاد اضافه میکنند و برگ تازه آن را با چای معمولی مخلوط و یک نوشابه فرحبخش تهیه میکنند.
زیستگاه طبیعی
بادرنجبویه، گیاه بومی اروپای مرکزی و جنوبی، شمال آفریقا و غرب آسیا است.این گیاه بعدها به مناطق معتدل شمالی برده شده است.
بادرنجبویه، اغلب به صورت خودرو یافت میشود ، در جنوب انگلستان شرایط کشت و توسعه این گیاه فراهم است ، خاک حاصلخیز و مرطوب و محل آفتابی، رشد بادرنجبویه را سرعت میبخشد .
مشخصات ظاهری
بادرنجبویه گیاه بادوامی است که شبیه بوته نعنا است و بوی بسیار مطبوعی دارد ، ساقههای آن چهارگوش بوده و کمی کرکدار است و به بلندی سی تا هشتاد سانتیمتر میرسند، نوک ساقه در بالای گیاه شاخه شاخه میشود و انشعاب ها به جهت های مختلف منحرف میشود.
برگهای زرد مایل به سبز آن به شکل بیضی و یا قلب هستند و لبه آنها دندانه دندانه است ، وقتی برگها کوبیده می شوند، بوی لیمو شیرین از آنها متصاعد می شود ، از اواخر تابستان تا اواسط پاییز، سنبله گلهای کوچک بادرنجبویه به رنگ زرد که بعدا به صورتی کم رنگ یا سفید تبدیل میشوند، ظاهر میگردد .
این گیاه به طور خودرو در نواحی مختلف مثل کوهستانها، کنار جاده ها ، سایه درختها، پای دیوارها، حاشیه باغها، بیشه ها و بالاخره تا ارتفاع ۱۸۰۰ متری می روید.
اطراف تهران، پس قلعه در ارتفاعات ۱۵۰۰ تا ۱۸۰۰ متری نزدیک در بند، کرج، قزوین، کرمان ،جنگل گلستان ،گنبد کاووس آذربایجان ، حسن بیگلو، کرمانشاه ، بین ریجاب و شالان ، لرستان ، گیلان (اطراف رشت) می روید.
https://medplant.ir/?p=2217