اکوتن در مباحث مربوط به تنوع زیستی مخصوصا بین گیاهان دارویی بسیار با اهمیت است. اقلیم آب و هوایی مربوط به خصوصیات خاکی، آبی و هوایی یک منطقه می باشد. تغییرات به وجود آمده در این خصوصیات ممکن است تدریجی یا آنی باشد. اقلیم اکوتن در واقع به منطقه تغییرات آنی خصوصیات آب و هوایی و ادافیکی در یک منطقه گفته می شود.
واژه اکوتن از ترکیب دو واژه اکولوژی Ecology و تنشن Tension یا همان تنش (استرس) ایجاد شده است. در واقع اکوتن به اقلیم دارای تنش های محیطی گفته می شود.
برای مثال در برخورد اقلیم بیابانی به جنگل، تنش های رطوبتی و خشکی عامل افزایش تنوع زیستی می شود. نکته ای که اشاره شد در مبحث متابولیت های ثانویه بسیار مهم می باشد.
منطقه ای که اکوتن است بدلیل تغییرات مداوم شرایط اقلیمی و محیطی از نظر سنتز ترکیبات ثانویه در گیاهان دارویی بسیار ارزشمند و مهم می باشد.
بعنوان نمونه در بررسی آویشن آذربایجانی از رویشگاه های جلفا، هریس و دو نقطه در آذربایجان غربی مشخص شد درصد اسانس تولید شده در رویشگاه جلفا به لحاظ شرایط خاص آب و هوایی به صورت بسیار معنی داری بیشتر از سایر مناطق مورد بررسی می باشد. این نتایج می رساند علاوه بر تنوع ذخایر ژنتیکی، اقلیم اکوتن می تواند زایشگاهی برای گونه های جدید و ترکیبات ثانویه جدید باشد. منطقه جلفا و میشوداغ در مرند دو اکوتن طبیعی در ایران هستند.
مهدی قنبری
https://medplant.ir/?p=1555