به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی به نقل از خبرگزاری علم و فرهنگ، دکتر مجید قربانی نهوجی، پژوهشگر، عضو هیات علمی و مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی کشور در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: یکی از رویکردهای اصلی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی در سال۱۴۰۱ انجام طرح های مساله محور با رویکرد حل معضل در کشور است. جذب و انجام طرح های کارفرمایی نیز از دیگر اقداماتی که است که همانند سال های گذشته پیگیر آن هستیم.

وی افزود: پژوهشکده گیاهان دارویی در حوزه انجام طرح های پژوهشی بیشتر به سمت رفع نیازهای مختلف کشور در حوزه های مختلف کشاورزی، داروسازی و پزشکی گام برداشته است. در حوزه کشاورزی بیشتر به مباحث “تولید و تامین نهاده های نشاء و نهال استاندارد گیاهان دارویی”، “تولید توده گیاهان دارویی استاندارد” و” ارائه دانش فنی در خصوص به زراعی و به نژادی گیاهان دارویی” ورود پیدا کرده ایم.

وی اظهارداشت: اکنون در حوزه به زراعی گیاهان دارویی به توسعه دانش فنی کاشت، داشت و برداشت بهینه گیاهان دارویی و در زمینه به نژادی گیاهان دارویی اقتصادی و استراتژیک کشور نیز به انتخاب، تکثیر و توسعه ژنوتیپ های برتر گیاهان دارویی پرداخته ایم و در زمینه ریز ازدیادی گیاهان دارویی نیز اقدامات قابل توجهی انجام داده ایم. همچنین پروتکل های متعددی در این زمینه تدوین شده است که از قابلیت تبدیل به خدمات یا ثروت در سطح جامعه برخوردار هستند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر بسیاری از این فعالیت ها اجرایی شده و در فاز عملیاتی قرار دارند و با این توجه قادر به حل معضلات حوزه گیاهان دارویی هستند. یکی از معضلات امروز ما در کشور در این حوزه مواجهه با خطر انقراض گیاهان دارویی است. بسیاری از گیاهان دارویی که در سطح وسیعی از عرصه های طبیعی جمع آوری می شوند از رشد کندی برخوردار هستند از اینرو جمعیت این گیاهان هر روز کمتر و ضعیف تر می شود.

مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی کشور به سیناپرس گفت: همچنین در حوزه گیاهان دارویی- اقتصادی که در بازه زمانی کم، نیاز به تامین تعداد زیادی از پایه های نژادهای برتر وجود دارد نیز، فعالیت های خوبی در زمینه به نژادی( به گزینی نژادهای برتر) گیاهان دارویی انجام شده؛ بنابراین استفاده از روش های زیست فناورانه و تکثیر درون شیشه این گونه گیاهان یکی از راه های موثر در حفظ و صیانت از ژرم پلاسم ارزشمند کشور بوده و راه استفاده اقتصادی و تجاری از گیاهان را هموار می کند.

قربانی نهوجی خاطرنشان کرد: هم اکنون فعالیت های حوزه کشاورزی پژوهشکده گیاهان دارویی قابل تعمیم به مناطق گوناگون و اقلیم های مختلف آب و هوایی کشور است؛ خدمات این حوزه می تواند در تامین زنجیره ارزش گیاهان دارویی برای مناطق مختلف کشور و همچنین برای کشاورزان مختلف، در شرایط آب و هوایی متفاوت کاربرد داشته باشد و زمینه ای برای اشتغال، محرومیت زدایی و توسعه پایدار جوامع محلی و روستایی در نقاط مختلف کشور فراهم سازد.

عضو هیات علمی و مدیر امور پژوهشی پژوهشکده گیاهان دارویی یادآورشد: ما با انجام این فعالیت ها در حوزه کشاورزی، این توان را داریم که بتوانیم با توجه به پتانسیل های آب و هوایی و اقلیمی مناطق مختلف کشور، الگوهای کشت مناسبی را به طور مجزا برای هر استان ارائه بدهیم. خوشبختانه اکنون رایزنی ها و ارتباطات خوبی در این زمینه شکل گرفته و ان شا ء ا… طی سال های آتی شاهد ثمرات آن خواهیم بود.

وی به سیناپرس گفت: در پژوهشکده گیاهان دارویی اقداماتی پیرامون ایجاد و تکمیل زنجیره ارزش گیاهان دارویی داده ایم. این فرایند بزرگ و پیچیده در مرحله اول با شناسایی و دسترسی به ژرم پلاسم ها (هر نوع توده ژنتیکی گیاهی که نهایتا در تولید و اصلاح ‌نژاد به ‌کار گرفته می شود) و توده های ارزشمند ژنتیکی گیاهان دارویی کشور آغاز و در نهایت منجر به تولید و تکثیر گیاهان دارویی و انتقال آنها به مزرعه شده اند.

به گفته وی، همه این فعالیت ها مقدماتی برای اهلی سازی گیاهان دارویی فراهم کرده اند و دستاوردهای خوبی در حوزه کشاورزی در دو گروه ” کشت و توسعه” و ” بیوتکنولوژی” رقم زده اند. اکنون بیش از ۱۵۰ پروتکل برای تکثیر انواع گیاهان دارویی در حوزه “کشت و توسعه” و “زیست فناوری یا کشت بافت گیاهان دارویی” توسط پژوهشکده گیاهان دارویی تدوین شده است که این پروتکل های ارزشمند قابل تبدیل شدن به ثروت هستند؛ در واقع دانش فنی و تکنولوژی است که می تواند در اختیار کشور قرار بگیرد.

قربانی نهوجی افزود: امروزه بسیاری از گیاهان دارای کاربردهای چندگانه هستند یعنی می توانند خاصیت دارویی و زینتی یا دارویی وغذایی داشته باشند. همچنین برخی از گیاهان نیز علاوه بر خاصیت دارویی می توانند برای تثبیت کانون های گردو غبار (که امروزه به یکی از جدی ترین تهدیدهای محیط زیستی کشور ما تبدیل شده است) مورد استفاده قرار بگیرند.

وی تاکید کرد: در حال حاضر رویکرد ما نسبت به گیاهان، رویکردی چندگانه است یعنی سعی می کنیم که مجموع نیازهای کشور را مورد توجه قرار دهیم و با توجه به توان علمی و اجرایی خود به رفع آنها بپردازیم. توانمندی این مجموعه به حدی است که هر گیاه مورد نیازی را می توانیم در کمترین زمان و با بهترین کیفیت کشت و تکثیر دهیم و طی پروژه های متعدد کارفرمایی به صورت خدمات به جامعه ارائه کنیم.