مقاله: بررسی تأثیر روش‌های مختلف خشک کردن و ترکیب‌های افزودنی بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L)

نویسندگان

ادریس رحمتی۱؛ فاروق شریفیان email 2؛ محمد فتاحی۳

۱دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

۲استادیار، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

۳استادیار، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

خشک کردن یکی از مراحل اصلی در فرایند پس از برداشت گیاهان دارویی است که نقش مهمی در کمّیت و کیفیت مواد مؤثره آنها دارد. به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های مختلف خشک کردن شامل آون (۴۰ و ۸۰ درجه سانتی‌گراد) و خشک‌کن پاششی (۱۲۰ درجه سانتی‌گراد) در حضور کمک خشک‌کن‌های مالتودکسترین (M)، مالتودکسترین و پکتین سیب (M+P) و بدون کمک خشک‌کن، آزمایش‌هایی بر روی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. پس از خشک کردن نمونه‌ها صفاتی همانند جریان‌پذیری پودر حاصل، شاخص‌های رنگی پودر شامل روشنی-تیرگی (L*)، قرمزی (a*)، زردی (b*)، Chroma (شاخص اشباع)، Hue (زاویه رنگ غالب) و برخی خواص فیتوشیمیایی مانند محتوای فنل کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ارزیابی شدند. نتایج نشان‌دهنده تأثیر معنی‌دار روش‌های مختلف خشک کردن بر روی صفات اندازه‌گیری شده بود. پودرهای خشک شده به‌وسیله آون در دو دمای ۴۰ و ۸۰ درجه سانتی‌گراد نسبت به سایر تیمارها از جریان‌پذیری خوبی برخوردار بودند. بیشترین مقدار L* در تیمار خشک شده (M) با مقدار ۷۶٫۶۱ و کمترین مقدار این شاخص در تیمار خشک شده با آون در دمای ºC80 با مقدار ۲۴٫۳۶ مشاهده شد. بیشترین مقدار فنل کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تیمار خشک‌ شده با (M+P) به‌ترتیب با مقدار ۱۹٫۷۲ میلی‌گرم در گرم برگ گیاه و ۷۳٫۱۶% مشاهده شد. کمترین مقدار فنل کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تیمار خشک شده با خشک‌کن پاششی و بدون کمک خشک‌کن به‌ترتیب با مقادیر ۴٫۱۱ و ۱۰٫۴۱ مشاهده شد. بیشترین مقدار فلاونوئید کل در تیمار M)) با مقدار ۱٫۴۸۷ میلی‌گرم در گرم برگ گیاه مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده و نظر به اهمیت ترکیب‌های فیتوشیمیایی گیاه بادرشبو، روش خشک کردن (M+P) به‌دلیل حفظ بیشتر ترکیب‌ها قابل توصیه است.

برای دریافت مقاله روی دکمه دانلود کلیک کنید