تشکیل باغ بذر سیاه‌تاغ (Haloxylon aphyllum (Minkw.) Iljin)

نویسندگان
حسین میرزایی ندوشن ۱؛ عباس پورمیدانی۲؛ علی میرحسینی۳؛ حسین رحیمی۴
۱- استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
۲- استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قم، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قم، ایران
۳- مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
۴- پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران

چکیده
استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود در جنگل‌ها و تشکیل باغ بذر یک انتخاب نیست، بلکه یک الزام به ‏حساب ‌می‏‌آید. باغ بذر درختان جنگلی در کشورهایی نظیر ایران با پوشش کم جنگل یکی از ضرورت‌هاست. این در شرایطی است که بهره‌برداری‌های غیراصولی از گونه‌های درختی جنگلی در بیشتر نقاط کره زمین سبب پس‌روی ژنتیکی و تخریب تنوع و ساختار ژنتیکی بسیاری از گونه‌های جنگلی ارزشمند شده است. با هدف بررسی توانمندی ژنتیکی تاغ، شش جمعیت از سیاه‌تاغ (Haloxylon aphyllum (Minkw.)Iljin) از استان‌های خراسان رضوی، قم، یزد، سمنان، کرمان و سیستان و بلوچستان در یک طرح ملی مورد بررسی مقدماتی قرار گرفتند. در این طرح پایه‌های مطلوب از ‎نظر فرم ظاهری انتخاب شده و در استان مربوطه آزمون نتاج روی آنها اجرا شد. از بین پایه‌های مورد مطالعه تعدادی پایه‌ برتر انتخاب شد که مبنای تشکیل باغ بذر سیاه‌تاغ در استان‌های قم، خراسان رضوی و یزد شدند. پس از تولید نهال از بذر حاصل از پایه‌های منتخب، نهال‌هایی که در بدو رویش شرایط مطلوبی را از خود نشان دادند به‎نحوی در باغ بذر غرس شدند که کمترین خویشاوندی بین نهال‌های مجاور وجود داشته ‌باشد. بهینه ‌کردن تنوع ژنتیکی در باغ بذرهای مذکور به‎صورت پویا و همراه با بهره‌برداری از آن باید ادامه داشته باشد.

کلیدواژه ها: آزمون نتاج؛ باغ بذر؛ تنوع ژنتیکی؛ سیاه تاغ

http://irannature.areeo.ac.ir/article_109534_dd3656839f9733656c6b666e45c9e555.pdf