سقط جنین: خطری همراه با مصرف داروهای گیاهی
با وجود سرعت و پیشرفت علوم پزشکی، موجی فراگیر در تمایل به طب مکمل و سنتی در جامعه پزشکی و بیماران مشاهده می گردد. طب سنتی ایران از قدیمی ترین مکاتب طبی است که متون علمی فراوانی دارد.
این مطالب را هم حتما بخوانید
گیاهانی که منجر به سقط جنین می شوند را بشناسید
کتاب مخزن الادویه متعلق به محمد حسین عقیلی از حکیمان قرن ۱۱هجری می باشد که در آن داروهای گیاهی، معدنی، حیوانی به طور کامل جمع آوری و خصوصیات ظاهری، منطقه کشت، نامهای مختلف، طبیعت، خاصیت های در مانی، روش استفاده، مقدار مصرف، نکات احتیاطی در مصرف و مشابه آن را به شکلی دقیق بیان نموده است.
سقط جنین با داروهای گیاهی
با توجه به اینکه از مشکلات شایع زنان، علاوه بر سقط جنین تاخیر و یا قطع قاعدگی (با اصطلاح پزشکی آمنوره/ الیگومنوره) می باشد به نمونه ای چند که بتواند در جهت برقراری قاعدگی موثر واقع گردد می پردازیم. در این اثر از ۱۶۶ داروی مفرد (ساده) به عنوان «مدر طمث» (قاعده آور) یاده شده است.
نکته بسیار بسیار مهم: همه داروهای قاعده آور، منجر به سقط جنین نیز می شوند؛ بنابراین قبل از استفاده از آنها می بایست از عدم بارداری مطمئن بود. همچنین قبل از استفاده هر دارو با پزشک خود مشورت کنید.
—————————————
پیاز- بَصَل (Allium cepa L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: پیاز و تخم
مورد مصرف: تسهیل جریان قاعدگی سقط جنین
روش مصرف: خوراکی به شکل خام یا پخته شده
منع مصرف: به اندازه مصرف خوراکی در بارداری و شیردهی مجاز است.
احتیاط: باعث افزایش ترشح صفرا و کاهش قند خون می شود.
—————————————
ثوم (Allium sativum)
طبیعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: پیاز(bulb)
مورد مصرف: قاعده آور، آمنوره ثانویه، فعالیت محرک رحمی، دردهای دوران قاعدگی
روش مصرف: جوشانده برگ وساقه، آبزن تهیه شده از جوشانده برگ وساقه
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: همراه اختلالات انعقادی باعث افزایش فعالیت فیبرینولیتیک می شود.
—————————————
موسیر- اُسقوردیون (Allium sativum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه پیاز مانند
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی از جرم گیاه
منع مصرف: بارداری وشیردهی
—————————————
اَفسَنتین (Artemisia absinthium L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: گل، تخم، شاخه و برگ
مورد مصرف: قاعده آور، افزایش ترشحات قاعدگی، محرک اعمال رحمی سقط جنین
روش مصرف: شیاف واژینال ،دم کرده
منع مصرف: شیردهی وبارداری، مبتلایان زخم معده
احتیاط: شیاف واژینال همراه عسل استعمال شود. به مدت طولانی مصرف نشود.
—————————————
شنبلیله– حُلُبه (Trigonella foenum graecum L)
طبیعت: گرم و خشک در دوم
قسمت مورد استفاده: برگ، تخم، دانه
مورد مصرف: قاعده آور، محرک رحمی، افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: دم کرده خوردن برگ خام، جوشانده تخم
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: می تواند باعث کاهش قند خون شود.
—————————————
نخود- حُمُّص (Cicer arietinum L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: دانه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: پخته شده،پودر خام،آب پخته شده،آب ناشی ازخیسانیدن خام آن
منع مصرف:نوع سیاه آن می تواند باعث سقط جنین شود.
احتیاط: دربارداری وشیردهی به علت نفاخ بودن (دیر هضم بودن) مقدار کمتری مصرف شود.
—————————————
رزماری- اکلیل- الجبل (Rosmurinus oflicinalis L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه وبرگ
منع مصرف: بارداری و شیردهی
—————————————
ریشه سوسن سفید یا زنبق- آرید برید (Zbarbata Irisa germaica)
طبیعت: بسیار گرم
قسمت مورد استفاده: پیاز ریشه
مورد مصرف: قاعده آور شدید
روش مصرف: آشامیدن دم کرده ریشه
منع مصرف: بارداری و شیردهی
————————————–
گزنه- اَنجُره (Urtica dioica)
طبیعت:گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگها، تخم
مورد مصرف: قاعده آورقوی، سندرم پیش از قاعدگی، محرک رحم
روش مصرف: دم کرده، شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: می تواند ایجاد افراط در خون ریزی کند. زیاد خوردن آن موجب قطع ادرار می گردد. شیاف واژینال آن به صورت ۲ گرم گزنه کوبیده همراه ۲گرم مرمکی استعمال شود. آشامیدن بیش از ۱۷ گرم در روز از آن می تواند کشنده باشد. همراه آب میوه های سرد وخنک کننده ومواد لعابدار مانند کتیرا و صمغ عربی استفاده شود.
—————————————
اَنیسون (Pimpinella anisum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: جوشانده تهیه شده از دانه
منع مصرف: بارداری وشیردهی،اطفال
احتیاط: درحساسیت به آنتول مصرف نشود، مصرف همزمان با آهن باعث افزایش اثرات آهن می شود.
————————————–
بابونه (Matricaria chamomilla)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: گل وتمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور، درمان دیسمنوره، کاهش احتمال زایمان زودرس (دو خاصیت متضاد دارد).
روش مصرف: دم کرده گل
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: به علت وجود تانن موجب کاهش جذب آهن می شود. همراه با داروهای ضد انعقادی مصرف نگردد.
—————————————
بادرنجوبه (Mellissa ofticinalis L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گلها، تخم
مورد مصرف:قاعده آور، منقبض کننده رحم، آنتی گونادوتروپیک سقط جنین
روش مصرف: دم کرده، نشستن در آبزن آن
منع مصرف: بارداری، در فعالیت پائین تیروئید به خاطر اثرات آنتی تیروتروپیک منع مصرف دارد.
احتیاط: با داروهای تیروئیدی در دوزهای بالا تداخل دارد.
—————————————
تره- کُرّاث (Allium ampeloprasum.L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه –تخم
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: خوراکی –دم کرده تخم
منع مصرف: بارداری
احتیاط: دیر هضم ونفاخ است –مصرف زیاد آن موجب کاهش بینائی می شود.
—————————————
کرفس (Apium garveolens L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: ریشه –تخم-ساقه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده تخم-ریشه
منع مصرف: بارداری وشیردهی(خوردن ساقه به ابدازه خوراکی مشکلی ندارد.)
احتیاط: در حین مصرف مقابل نور آفتاب قرار نگیرد.
—————————————
انواع کلم ها- کَرَنب (Brassica olevaceae L)
طبیعت: مرکب القوی
قسمت مورد استفاده: ریشه-برگ -تخم
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: شیاف واژینال-دم کرده تخم-آشامیدن جوشانده برگ وشکوفه آن
منع مصرف: بارداری (مصرف خوراکی برگها مشکلی ندارد)
احتیاط: گل وبرگ اثر داروهای ضد انعقادی را ازبین می برد.
—————————————
کرچک- خروع- بیدانجیر (Ricinus communis L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: دانه ،روغن آن
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: روغن آن درچای،سوپ بی چربی،آب نارنج میل شود.خوردن مغز دانه
منع مصرف: بارداری وشیردهی(در اواخر دوران بارداری بعنوان تحریک زایمان مصرف می شود.)
احتیاط: بیش از ۸تا ۱۰ گرم در روز مصرف نشود،به خاطر دفع الکترولیت های بدن.
—————————————
شب بو- خیری (Cheiranthus cheiri L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ،گل،ساقه گل دهنده،تخم،ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده تخم وریشه ،یا آب برگهای تازه،شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری شیردهی
—————————————
دارچین (Cinnamomum cassia BS)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: پوست درخت
مورد مصرف: قاعده آور، قابض(به خاطر تانن موجود درآن)
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: درحد مصرف خوراکی دربارداری مشکلی ایجاد نمی نماید.
—————————————
فلفل سیاه (Piper nigraum L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی از میوه
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: میزان جذب پروپرانولول ،تئوفیلین را بالا می برد.با افزایش قدرت جذب روده ها موجب تداخلات داروئی می شود.
—————————————
لوبیا(Phasaeolus vulgaris L)
طبیعت: گرم وتر
قسمت مورد استفاده: دانه بخصوص نوع سرخ آن
مورد مصرف: افزایش ترشحات قاعدگی –شیرافزا
روش مصرف: آشامیدن آب پخته شده
منع مصرف: بارداری
—————————————
بادام تلخ (Amygdalus vommunis.L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
—————————————
عرق بهار نارنج (Citrus bigaralia)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: عرق
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
—————————————
رازیانج (Foeniculum vulgare)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تخم وریشه واعضای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور،افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: دم کرده ریشه وتخم،خوردن تازه آن
منع مصرف: بارداری
احتیاط: خوردن آن باعث تولید شیر در دوران شیردهی می گردد.
—————————————
یونجه– رطبه (Medicago sativa L)
طبیعت: گرم وخشک (خشک شده آن)گرم وتر(تازه آن)
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعدهآور ،قابض،افزایش تولید شیر
روش مصرف: دم کرده تخم
مقدار مصرف: ۸ تا ۲۰ گرم
منع مصرف: بارداری
احتیاط: درلوپوس اریتماتوس سسیتمیک منع مصرف دارد.باتوجه به مقادیر زیاد vitkاثر وارفارین ممکن است کاهش یابد.
—————————————
سنبل (Angelica archangelica L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: بذر،ریشه
مورد مصرف: قاعده آور،قابض
روش مصرف: به صورت شیاف واژینال ضدخونریزی رحم است.نشستن در sitz bathآن ومصرف خوراکی باعث باز شدن قاعدگی می شود.
منع مصرف: بارداری وشیردهی ،زخم معده ،دیابتی،بیماری های خونریزی دهنده
—————————————
شوید- شبت (Anethum graveolens L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری
احتیاط: زیاده روی درخوردن آن موجب کاهش بینائی می شود.
—————————————
سیاه دانه- شونیز (Niegella Satira L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور، افزایش ترشح شیر
روش مصرف: دم کرده، خوردن تخم خام، بخور، شیاف واژینال همراه روغن سوسن
منع مصرف: بارداری
احتیاط: در گرم مزاجان موجب ورم ودردهای گلو می گردد.
—————————————
آویشن- صَعتَر (Thymus Vulgaris L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ، تخم (قوی تر است)
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی، دم کرده
منع مصرف: بارداری
احتیاط: مصرف بیش ازحد می تواند کلیه ها را تحریک کرده موجب بروز آلبومین در ادرار گردد. یا موجب ضعف عضلات قلب گردد یا ایجاد سرگیجه وبروز صدا در گوش کند. برای کاهش این عوارض به شکل دم کرده همراه با نعناع استفاده شود.
—————————————
شاهی (Lepidium sativam.L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ-ساقه –تخم
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده تخم
منع مصرف: مصرف در حد خوراکی در بارداری مشکلی ندارد.
—————————————
خردل سیاه (Brassica nigra)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: دانه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: پاشویه آب سرد حل نموده و سه لیتر آبگرم را به آن اضافه کرده پاشویه انجام شود.
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: ارزش درمانی دانه خردل سیاه در استعمال خارجی به مراتب بیشتر از مصارف داخلی آن است مصرف خوراکی دانه با توجه به اثرات تحریکی و خورندگی بافت مری مردود است.درالتهاب معده یا روده مجاز نیست. مصرف موضعی بر پوست محافظت نشده مجاز نیست،موجب بروز تاول وزخم در پوست می شود،مصرف موضعی به مدت بیش از ۱۵ تا۳۰ دقیقه یازمانی که احساس سوزش غیر قابل تحمل است مصرف زیاد ومنظم آن برای بیش از دو هفته ممنوع است.
—————————————
اثلق- فَنجَنگُشت (Vitex agnus)
طبیعت:گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه های بی هسته وبرگ
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: شیاف واژینال تهیه شده ازبرگ ومیوه، آشامیدن دم کرده برگ، بخور دستگاه تناسلی با برگ و میوه
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: به علت خاصیت تنظیم کننده هورمون ها، همراه داروهای هورمونی و قرص های ضدبارداری مصرف نشود.
—————————————
اَقحَوان (Chrysahthemun parthenium)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور قوی
روش مصرف: شیاف واژینال (در این مورد شکوفه آن قوی تر است)، دم کرده، روغن تهیه شده از گیاه
منع مصرف: بارداری وشیردهی ، اختلالات انعقادی
احتیاط: تداخل با داروهای ضد انعقادی، آنتاگونیست داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی
—————————————
اکلیل الملک – گیاه قیصر (Trigonella grandif Boiss)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گل، میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی به شکل دم کرده، برگ وشاخه های آن
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: دم کرده آن همراه با انجیر وعسل میل شود.
————————————–
بِرِنجاسَف (Achillea millefoliumc)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه، برگ، سرشاخه گلدار
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده ، آبزن، ضماد تهیه شده از گیاه زیر شکم قرار داده شود.
منع مصرف: بارداری، شیردهی، اطفال زیر دو سال
احتیاط: مصرف زیاد آن ادرار راقهوه ای می کند.
—————————————
قیصوم (Achillea santolina L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گل، ریشه
مورد مصرف: قاعده آور-قابض-ضد اسپاسم عضلات نرم مانند عضلات رحم
روش مصرف: آشامیدن جوشانده
منع مصرف: بارداری-زیر ۲سال
—————————————
تُرمُس (Lupinus albus L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور، ازدیاد جریان قاعدگی
روش مصرف: جوشانده، شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: زیاده روی در مصرف رنگ صورت را زرد می کند.
—————————————
جاوشیر (Opoponax-ferula galbaniflua)
طبیعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:صمغ،ریشه گیاه،تخم
مورد مصرف:قاعده آور قوی ،افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف:جوشانده تخم،دم کرده ،شیاف واژینال
منع مصرف:بارداری وشیردهی
—————————————
تخم زردک (Daucus carota L)
طبیعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:تخم
مورد مصرف:قاعده آور قوی
روش مصرف:شیاف واژینال ،دم کرده
منع مصرف:بارداری وشیردهی
—————————————
چوب چینی (China root)
طبیعت:گرم وتر
قسمت مورد استفاده:ریشه وساقه زیرزمینی
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:به شکل قهوه،پودر شده،شربت،مربا،دم کرده،خیسانده
منع مصرف:بارداری وشیردهی
احتیاط: درفصل گرما،افراد گرم مزاج ،جوانان بهتر است مصرف نشود.
—————————————
هندوانه ابوجهل- حنظل (Citrullus colocynthis)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آب تازه،روغن تهیه شده ازآن،دم کرده،شیاف واژینال،بخور دستگاه تناسلی
منع مصرف: بارداری ،شیردهی ، ورم روده
احتیاط: حاوی کلونتین که مسهل قوی است می باشد درخوردن آن باید احتیاط کرد.
—————————————
دارفلفل (Piper longum L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه،دانه ،ریشه ،گلها،ساقه جوان
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: مصرف همزمان با تئوفیلین،پروپرانولول جذب آنها راسریعتر وکاملتر می نماید.
—————————————
عرعر (Junperus communis L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور-قابض-تحریک انقباض رحم-برای pms مناسب است.
روش مصرف: دم کرده میوه
منع مصرف: بارداری وشیردهی وزیر سال
احتیاط: مدر شدید است.بیش از ۶ هفته مصرف نشود.
—————————————
قرنفل شامی (Syzygium aromaticum)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: ریشه-غنچه خشک شده
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه –نشستن در sitz bath
منع مصرف: بارداری (غنچه خشک در اندازه مصرف خوراکی ممنوع نیست)
—————————————
کاشم (Heracleum lanatum L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه
منع مصرف: بارداری
—————————————
کمون (Cuminum Cyminum.L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور –قابض
روش مصرف: تفت داده شده آن قاعده آور است.شیاف واژینال آن همراه روغن زیتون خون قاعدگی را قطع می کند.
منع مصرف: بارداری در اندازه مصرف خوراکی منع ندارد.
—————————————
مرز بخوش (Origanum majorana L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور شیر افزا
روش مصرف: آشامیدن دم کرده –شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
—————————————
مو (Vitis Sylvestris Gmel)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف:آشامیدن جوشانده ریشه -sitz bath
منع مصرف: بارداری وشیردهی
—————————————
زنیان– نانخواه (Trachyspermum ammi L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ وتخم
مورد مصرف: قاعده آور-شیر افزا
روش مصرف: آشامیدن دم کرده –خوردن برگ خشک شده
منع مصرف: بارداری
—————————————
هوفاریقون (Hypericum perforatum L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور-کمی قابض –محرک اعمال رحمی
روش مصرف: شیاف واژینال –آشامیدن دم کرده
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط:همراه داروهای خواب آور،آنتی هیستامین ها،مهارکننده کانالهای ca،داروهای کاهنده چربی ،داروهای ضد انعقادی ،قرصهای جلوگیری،امپرازول،داروهای ضد افسردگی استفاده نشود. مدت طولانی استفاده نشود.
—————————————
گلرنگ- قرطم (Casthamus tinctorius L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: گل
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده-خیسانده
منع مصرف: بارداری-زخم معده –بیماریهای خونریزی دهنده به علت طولانی کردن زمان انعقاد
—————————————
بابونج الطیور (Senecio Vulgaris L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور قوی-در مقادیر زیاد قابض است –نظم قاعدگی-دردهای قبل وبعد ازقاعدگی
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط:زیر نظر پزشک مصرف گردد.
—————————————
گل همیشه بهار (Calendula ofticinalis.L)
طبیعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: ابتدای بارداری
• فهرست منابع:
۱٫ سید محمد حسین عقیلی،مخزن الادویه ،چاپ ۱۳۸۰
۲٫ سید محمد حسین عقیلی،خلاصه الحکمه،تصحیح استاد اسماعیل ناظم،چاپ ۱۳۸۵
۳٫ سید محمد حسین عقیلی،معالجات،چاپ سنگش هند،کلکته،۱۲۷۴ه.ق
۴٫ حکیم ناظم جهان،اکسیر اعظم،چاپ هند
۵٫ حسین میر حیدر،معارف گیاهی،۶جلد،۱۳۸۳دفترنشر فرهنگ اسلامی
۶٫ دکتر علی زرگری،گیاهان دارویی،۵جلد،چاپ هفتم،۱۳۷۶انتشارات دانشگاه تهران
۷٫ محمد دینی،اسامی علمی گیاهان دارویی مورد مصرف در طب سنتی،۱۳۸۴وزارت جهاد کشاورزی
۸٫ علی اکبر دهخدا،لغت نامه دهخدا،۱۳۸۰انتشارات دانشگاه تهران
۹٫ موسسه مطالعات تاریخ پزشکی،قاموس القانون فی طب
۱۰٫ دکتر سید علی ضیایی،دکتر بیتا مسگر پور،احتیاط مصرف و تداخلات دارویی گیاهان دارویی بر اساس شواهد و مستندات،۱۳۸۴،پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی
https://medplant.ir/?p=11218
- دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
- پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
,تشکر ازرهنمایی خوب شمابزگواران
سلام من میخوام جنینمو سقط کنم چ راهکاری خوبه
سلام
ممنون بسیارعالی بود
عالی بووووووووددد کاش بیشتربودن
خیلی خوب بود.