رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان فارس با بیان اینکه به منظور توسعه کشت و ارتقای ارزش افزوده گیاهان دارویی اولویت دار، ۶ میز خدمت یا دفتر تخصصی در این سازمان راه اندازی شده است، افزود: میز خدمت برای گیاهان دارویی آنغوزه و باریجه، شیرین بیان، آویشن شیرازی، گل محمدی و زعفران و میز خدمت رصد بازار گیاهان دارویی تشکیل شده است.
استان همدان دارای بیش از یک هزار و ۵۰۰ گونه گیاهی است که به صورت گسترده در کوه ها، دشت ها، دامنه ها، ارتفاعات و سراب ها وجود دارد. گون سفید، موسیر و شیرین بیان از گیاهان شاخص همدان هستند.
معاون آموزشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی گفت: هفت گونه گیاه دارویی مقاوم به خشکی در یکهزار و ۵۰۰ مترمربع شامل آویشن باغی، خاکشیر، مرزه، کاسنی، اسطوخودوس، شیرین بیان و رزماری در اراضی دیم این استان کشت شد.
قرقیزستان کشوری محصور در خشکی در آسیای مرکزی است که مساحت آن در حدود ۲۰۰ هزار کیلومتر مربع بوده و دارای جمعیتی حدود ۶ میلیون نفر می باشد. پایتخت و بزرگترین شهر این کشور بیشکک نام دارد.
حدود ۴ درصد از مساحت قرقیزستان را جنگل تشکیل می دهد. برداشت و جمع آوری گیاهان دارویی توسط مردم بومی از مهمترین فعالیت های این مردم به شمار می رود. این کشور در حدود ۴۵۰۰ نوع گونه گیاهی دارد که ۱۶۰۰ گونه از این گیاهان ارزش اقتصادی و ۲۰۰ گونه آن ارزش دارویی دارد. برخی از گونه های مهم گیاهان دارویی و معطر موجود در این کشور عبارتنداز؛ ارقام زرشک، افدرا، شیرین بیان، گل راعی، سنجد تلخ، علف هفت بند، برگ سنایی، آویشن، پای خر، مریم گلی، مرزنجوش، بومادران، افسنطین، نسترن کوهی و … .
اغلب، گیاهان دارویی توسط مردم روستایی این کشور جمع آوری شده و به مصرف می رسد. در سال ۱۹۹۷، قانون ملی برای استفاده از داروهای گیاهی در این کشور وضع شد. داروهای گیاهی به عنوان داروهای بدون نسخه، مکمل های غذایی و مواد خام گیاهی مورد استفاده قرار می گرفتند. طبق قانون داروهای گیاهی را باید با نسخه های پزشکان خریداری کرد.
تحقیقات محدودی بر روی گیاهان دارویی و معطر در گذشته در قرقیزستان انجام گرفته است. با این حال برخی از پروژه ها به حفاظت، نگهداری گیاهان دارویی و معطر بومی، ارزیابی علمی برای پیدا کردن ترکیبات جدید دارویی و همکاری با دانشگاه و موسسات خارجی صورت گرفته است. قرقیزستان و ازبکستان، در یک پروژه مشترک میان دانشگاه راتگرز ایالت متحده آمریکا و دانشگاه دولتی کشاورزی تاشکند و آکادمی ملی علوم قرقیزستان با یکدیگر همکاری داشته اند، که در آن بیش از ۱۰۰ گونه از گیاهان دارویی جمع آوری شده و برای ارزیابی به ایالت متحده آمریکا منتقل شده است. در سال ۲۰۰۱ نیز چند گونه مختلف گیاه دارویی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه راتگرز نیوجرسی کاشته شده است که هدف از این پژوهش ارزیابی گونه های مختلف گیاهان دارویی در شرایط آب و هوایی نیوجرسی بوده است.
صنعت داروسازی قرقیزستان شامل یک کارخانه داروسازی است که هم داروهای گیاهی و هم سایر داروها را تولید می کند. قرقیزستان بیش از ۹۰ درصد از داروهای خود را واردات می کند. این کشور به منظور توسعه صنعت داروسازی خود در سال ۱۹۹۸ یک کارخانه تولید دارو را تاسیس کرد. این کارخانه به وسیله کمک ۱۰ میلیون دلاری دولت پاکستان تاسیس شد. اطلاعات دقیق در مورد مصرف و تولید داروهای گیاهی در این کشور در دسترس نیست.
ایران سرزمین گیاهان شفابخش و معجزه گر بسیاری همچون شیرین بیان و بادرنجبویه است.
دکتر حسن زینعلی میگوید: سالها فکر میکردند شیرین بیان علف هرز است، اما حرفهای که شدند فهمیدند یکی از گیاهانی است که درآمد ارزی خیلی خوبی برای کشورمان دارد و در آلمان برای درمان سرطان معده استفاده میشود.
در ترکمنستان حدود ۷۰۶۴ گونه گیاهی وجود دارد که ۳۱۴۰ گونه آن دارای ارزش اقتصادی هستند. فلور گیاهی این کشور دارای ۳۹۳ گونه انحصاری بوده و ۲۸ گونه نیز در معرض انقراض هستند و در کتاب قرمز ترکمنستان در سال ۱۹۹۹ آورده شده اند. حدود ۳۱۱ گونه دارویی و ۱۳۱ گونه معطر در ترکمنستان شناسایی شده است.
بسیاری از گونه های ارزشمند دارویی و معطر در مناطق کوهستانی ترکمنستان یافت می شود. تنوع زیستی گونه های گیاهی ترکمنستان نقش مهمی در اقتصاد این کشور به خصوص برای توسعه صنایع دارویی، عطر و مواد غذایی دارد.
پژوهش و تحقیق در زمینه گیاهان دارویی و معطر و ارزیابی علمی و اقتصادی آنها در این کشور بسیار محدود است و در حال حاضر اطلاعات زیادی در دسترس نیست. وزارت بهداشت و درمان ترکمنستان با مشارکت یک شرکت هندی، کارخانه ای را احداث کرده است که در آن عصاره گیری از گیاهان و تولید داروهای گیاهی انجام می شود.
حدود ۴۰ درصد از داروهای مورد استفاده در ترکمنستان از مواد گیاهی مشتق شده است. ترکمنستان صادرکننده دو محصول عمده است؛ شیرین بیان و سنا. در سال های اخیر حدود ۵۰ گونه از گیاهان بومی در این کشور کشت شده اند و تولید شیرین بیان و سنا در حال توسعه می باشد.
آنغوزه، گل محمدی، زیره سبز، مرزنگوش، نعنا فلفلی، گل گاوزبان، زعفران و شیرین بیان از جمله این گیاهان اعلام شد.
محصولات کشاورزی ممنوعه نیز شامل انواع پیاز گل، غده زیرخاکی نباتات، ریشه غده دار نباتات، پیاز زعفران، انواع پیاز گل، غده زیرخاکی نباتات، ریشه غده دار نباتات، ریشه و ساقه های زیر خاکی در حال نمو یا گل دادن، گیاه و ریشه کاسنی، آرد گندم یا آرد مخلوط گندم وچاودار، بذر، کلزا یا دانه کلزا دارای مقدار کمی اسید ایروسیک، هسته میوه نخل و مغز آن، دانه روغن کرچک، دانه کنجد، دانه خردل، دانه گلرنگ، ریشه جینسینگ، برگ کوکا، ریشه شیرین بیان و ریشه های کاسنی تلخ هستند.
پژوهشگران دانشگاه تهران با استفاده از ماده موثره گیاهان خارمریم و شیرین بیان سامانه هوشمندی برای از بین بردن سلولهای سرطان کبدی ارائه کردند که به گفته این محققان این سامانه برای درمان و پیشگیری از ابتلا به سرطان و هپاتیت قابل تجویز است.