دمنوش

دم کرده های گیاهی (دمنوش)، ساده‌ترین راه برای ساختن داروی گیاهی با استفاده از قسمت‌های هوایی (بالاتر از سطح زمین) گیاه به ویژه برگ‌ها و گل‌های تازه یا خشک شده هستند.

دمنوش گیاهی برای استخراج مواد مؤثره‌ی محلول در آب مثل فلاونوئیدها که در گیاهانی نظیر زالزالک (Crataegus spp.) یا اسانس‌ها که در گیاهانی نظیر نعناع فلفلی (Mentha × piperita) وجود دارند، مناسب است.

برای دم کردن داروی گیاهی باید از ظروف شیشه ای یا چینی که درپوش داشته باشد استفاده کرد و نباید فراموش کرد که ظروف فلزی برای این کار مناسب نیستند. گیاهان فله ای که قابلیت هم زدن و مخلوط کردن در ظرف دم کرده مناسب هستند، نسبت به گیاهانی که به صورت چای کیسه ای در آمده‌اند ترجیح داده می‌شوند. برای تولید دم‌کرده، بایستی به مدت ده دقیقه مواد گیاهی را در آب جوش دم کرده و سپس مواد گیاهی را از محلول عصاره خارج کنید.

مزایای دمنوش ها: ساخت آسان و سریع، امکان ترکیب چند گیاه، امکان استفاده از مواد گیاهی تازه یا خشک، قابل نوشیدن، قابل استفاده به صورت دهان‌شویه یا غرغره، قابلیت استفاده به عنوان لوسیون، شستشوی مو و غیره، به دلیل حلالیت در آب، قابلیت جذب آسانی دارد.

معایب دمنوش ها: باید سریعاً استفاده شود (حداکثر ۲۴ ساعت در صورتی که در یخچال نگهداری شده باشد)، در این روش فقط ترکیبات قابل حل در آب استخراج می‌شوند، ممکن است مزه نامطلوب داشته باشد، مقدار نسبتاً زیادی از محلول باید مصرف شود.

جلال عباسیان