×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

آخرین اخبار

امروز : پنج شنبه, ۲۲ آذر , ۱۴۰۳  .::.  اخبار منتشر شده : 0 خبر
مقدمه ای بر اصلاح گیاهان دارویی در ایران

مقدمه ای بر اصلاح گیاهان دارویی در ایران

 

محمّدتقی عبادی

دانشجوی دکتری فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، دانشگاه تربیت مدرس تهران

پست الکترونیک: ebadi@medplant.ir

 

مقوله اصلاح گیاهان دارویی و دستیابی به ارقام جدید با خصوصیات برتر از لحاظ درصد و اجزای مواد موثره، عملکرد اندام دارویی مورد نظر، مقاوم به آفات و بیماری ها و …، همواره یکی از زمینه های پژوهشی مورد علاقه محققین گیاهان دارویی در سطح جهان می باشد که در کشورمان نیز در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. تحقیقاتی در زمینه بررسی تنوع ژنتیکی گیاهان دارویی با استفاده از مارکرهای مولکولی، بررسی بیان ژن های مرتبط با بیوسنتز مواد موثره، انتقال ژن و … مقدمه ای بر اصلاح گیاهان دارویی و رسیدن به یک رقم جدید محسوب می شوند که امروزه موضوع بسیاری از پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکتری را به خود اختصاص داده اند. مطمئنا تمام این تلاش ها قابل تقدیر و بسیار ارزشمند هستند و می توانند ضمن گام برداشتن در راستای دستیابی به دانش بیوتکنولوژی و اصلاح گیاهان دارویی، باعث آشکار شدن ارزش فلور غنی و ذخایر ژنتیکی میهن عزیزمان ایران نیز بشوند. همچنین جمع آوری و حفظ جمعیت ها و گونه های مختلف یک گیاه دارویی خاص در طی برخی از این تحقیقات، یکی از مزایای بسیار بزرگ آنها است. اما نکته ای که نگارنده سعی دارد در این مقاله کوتاه به بررسی و بحث آن بپردازد، عدم مدیریت این پژوهش ها و مهمتر از همه، دنباله دار نبودن آنها است. تابحال چند نمونه از این نوع کارها توسط پژوهشگران دیگر ادامه داده شده است؟ تنها عده کمی از اساتید محترم دانشگاه های کشورمان بصورت نظام مند و هدف دار به این پژوهش ها می پردازند که نمونه برخی از آنها در مورد برخی گیاهان دارویی همچون گل محمدی، آویشن دنایی، مرزه خوزستانی و … مشاهده می شود. آیا انصاف است که با توجه به هزینه بالای مواد آزمایشگاهی مصرفی در این تحقیقات که اکثرا وارداتی نیز می باشند، وقت گران بهای محققین و سرمایه های کشور مورد بی مهری قرار گیرد؟ چرا بسیاری از پژوهشکده ها، گروه ها و اساتید ما برای خود نقشه راه پژوهش و فناوری را ترسیم نمی کنند تا حداقل بعد از ده سال بتوانند در یک زمینه خاص همچون دستیابی به یک رقم اصلاح شده فلان گیاه دارویی که ارزش صادراتی زیادی نیز برای کشورمان دارد (فلان گیاه دارویی: منظورم گیاهان دارویی همچون شیرین بیان، گشنیز، ترخون، گل محمدی، زیره سبز و … است که اقلام برتر صادراتی کشور می باشند)، حرفی برای گفتن داشته باشند؟ کاش ما نیز همت بخرج دهیم و به پژوهش های هدفمند و طولانی مدت در راستای تولید محصول جدید روی بیاوریم و مانند محققین یکی از کشورهای اروپای شرقی باشیم که حتی در طی جنگ جهانی دوم نیز پژوهش های منظم خود را بر روی اصلاح گیاه دارویی بابونه آلمانی را ادامه دادند و به سه رقم اصلاح شده برتر رسیدند. قدر نسل جوان دانشجو و پرانرژی خود را بدانیم که در این سال ها تعدادشان به اوج رسیده است و با توجه به گزارشات سازمان ثبت احوال کشور، در سال های نه چندان دور دیگر از این تعداد خبری نیست!

بر دستان زحمتکش و پرتوان تک تک اساتید و محققین کشورم که با صبر و حوصله در شرایط تحریم های اقتصادی کشور با تعیین اولویت های پژوهشی و انجام پژوهش های دنباله دار و هدفمند، سعی در ارتقای صنعت تولید و فرآوری گیاهان دارویی کشور دارند، بوسه می زنم و امیدوارم که ترسیم نقشه راه صنعت تولید و فرآوری گیاهان دارویی ایران توسط سازمان ها و تشکل  های مرتبط، سبب استفاده بهینه از سرمایه های عظیم کشورمان گردد.

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.