مقدمه
چای ترش، یکی از نوشیدنیهای گیاهی پرطرفدار، از کاسبرگهای گیاه Hibiscus sabdariffa تهیه میشود و به دلیل طعم ترش، رنگ قرمز زیبا و خواص دارویی متعدد، از جمله کاهش فشار خون، تقویت سیستم ایمنی و کمک به کاهش وزن، در سراسر جهان مصرف میشود. این محصول علاوه بر کاربردهای سنتی در تهیه شربتها و چای، بهعنوان مادهای برای تولید رنگهای طبیعی، مکملهای غذایی و حتی محصولات آرایشی نیز استفاده میشود. رشد روزافزون بازار چای ترش، اهمیت آن را در ایجاد فرصتهای اقتصادی برای کشورهای تولیدکننده دوچندان کرده است.
۱٫ تولید جهانی چای ترش
حجم تولید
حدود ۱۵ هزار تن چای ترش بهطور سالانه وارد تجارت جهانی میشود. کشورهای آفریقایی، آسیای جنوب شرقی و مناطق کارائیب تولیدکنندگان عمده هستند.
اندازه بازار
در سال ۲۰۲۳، ارزش بازار جهانی چای ترش حدود ۳۰۰ میلیون دلار برآورد شد و پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۳۳ به ۶۰۷.۲ میلیون دلار برسد (رشد سالانه ۷.۵٪).
۲٫ کشورهای برتر صادرکننده و واردکننده
صادرکنندگان برتر
- چین و تایلند: بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان جهانی چای ترش.
- هند: از تأمینکنندگان اصلی چای ترش به بازارهای بینالمللی.
واردکنندگان برتر
- ایالات متحده: بزرگترین واردکننده، با ۶۵۹ محموله در سال.
- ویتنام و بریتانیا: از خریداران عمده با ۱۷۲ و ۸۸ محموله.
۳٫ انواع و ارقام چای ترش
گونههای اصلی
- Hibiscus sabdariffa var. sabdariffa:
- تولید کاسبرگهای گوشتی برای چای، شربت و رنگهای طبیعی.
- معمولاً در آفریقا و جنوب شرق آسیا کشت میشود.
- Hibiscus sabdariffa var. altissima:
- قدبلند با کاسبرگهای نازکتر، برای تولید الیاف استفاده میشود.
ارقام منطقهای شناختهشده
- چای ترش سودانی: کاسبرگهای قرمز عمیق با آنتوسیانین بالا.
- چای ترش مصری: دارای طعم ترش مطلوب برای دمنوش های سنتی.
- چای ترش تایلندی و جامائیکایی: شناختهشده برای کیفیت بالا و طعم ویژه.
۴٫ فرآوری چای ترش
فرآوری چای ترش برای حفظ کیفیت و مواد مغذی آن شامل مراحل زیر است:
جداسازی کاسبرگها (Separation of Calyces)
یکی از مهمترین مراحل فرآوری، جداسازی کاسبرگها از غلاف دانه است که بهصورت دستی یا مکانیکی انجام میشود.
- روش دستی: برای تولیدات کوچک و حفظ کیفیت محصول.
- روش مکانیکی: از دستگاههای خاص برای افزایش سرعت و کاهش نیروی کار استفاده میشود.
- اهمیت: این مرحله تأثیر مستقیم بر کیفیت نهایی محصول دارد، زیرا کاسبرگها بخش اصلی مورد استفاده برای تولید چای هستند.
دیگر مراحل کلیدی
- خشک کردن: استفاده از روشهای سنتی (آفتابی) یا مکانیکی (خشککنهای صنعتی) در دمای ۴۰-۵۰ درجه سانتیگراد برای حفظ رنگ و طعم.
- تمیز کردن: حذف گردوغبار و آلایندهها.
- بستهبندی و نگهداری: بستهبندی در مواد مقاوم به رطوبت و نگهداری در محیط خشک و خنک.
https://medplant.ir/?p=37611