گیاه آنغوزه که به نام هنگ نیز یاد میشود، از گذشته به عنوان یک گیاه کوهی در افغانستان وجود داشته است، اما در سالهای اخیر نهال این گیاه در گلخانهها پرورش داده شده و سپس در زمینهای زراعتی غرس میگردد.
محمد اخلاقی، یکی از باغداران محلی در ولایت دایکندی، میگوید که از سه سال به این طرف مصروف کشت و پرورش گیاه هنگ میباشد و هزاران اصله نبات آنغوزه را تهیه نموده و به دهاقین فروخته است.
او میگوید که این گیاه طبی میتواند جایگزین مناسبی برای کشت مواد مخدر در افغانستان باشد. او میگوید: «این گیاه فایده پولی و صحی نسبت به تریاک دارد.»
اخلاقی میگوید: «من سه سال پیش دو کیلوگرام تخم هنگ را از مزار شریف به هشت هزار افغانی خریداری نمودم. حالا سه هزار نهال را به یک میلیون و ۵۰۰ هزار افغانی فروختم و ۲۰ هزار نهال دیگر را بالای زمینهای خود غرس نمودم.»
دایکندی یک ولایت زراعتی و کوهستانی میباشد و بیش از ۸۰ درصد مردم این ولایت مصروف زراعت و مالداری اند و از این طریق امرار معاش میکنند.
در سالهای اخیر خشکسالی و شیوع امراض نباتی حاصلات زراعتی را شدیداً کاهش داده است. اما باغداران میگویند که گیاه هنگ به آب کمتر ضرورت دارد و حتی میشود که در کوهها این نبات طبی را کشت کرد و پرورش داد.
ستار، یکی از دیگر از باغداران ولایت دایکندی است که مصروف کشت و تجارت هنگ میباشد. او میگوید که شیره یا صمغ آنغوزه را از باشندههای محل خریداری میکند و در ولایتهای بلخ و قندهار به فروش میرساند.
او افزود: «شیره آنغوزه سه قسم میباشد که بخش اول ۲۰ الی ۳۰ هزار افغانی، بخش دوم ۱۵ الی ۲۰ هزار و بخش سوم ۱۰ الی ۱۵ هزار افغانی خرید و فروش میگردد.»
ستار میگوید که کشت و پرورش هنگ آب و زحمت زیاد نیاز ندارد. او برآورد میکند که هر دهقان از هر جریب زمین تحت کشت آنغوزه ۴۰۰ الی ۵۰۰ هزار افغانی عاید به دست میآورد، اما پرورش این گیاه زمانگیر است. او میگوید: «از مرحله کشت تا برداشت شیره آنغوزه سه الی چهار سال طول میکشد.»گیاه آنغوزه ۲۰ تا ۳۰ سال عمر میکند و هر سال باغداران از هر بوته آن۱۰ الی ۲۰ بار شیره جمعآوری میکنند.
نذیر فرجاد، یکی از باغداران در ولسوالی سیغان ولایت بامیان که به پرورش آنغوزه روی آورده است، میگوید که کشت و پرورش این گیاه دارویی در سالهای اول مصرف دارد، اما وقتی به ثمر نشست، تا ۲۰ سال میتوان شیره آن را برداشت کرد.
فرجاد گفت: «من هم کشت و پروش هنگ میکنم و هم تجارت این نبات را پیش میبرم. از دهقانان هر کیلو هنگ را ۱۵ الی ۳۰ هزار افغانی خریداری می کنم و بعداً در مزارشریف به فروش میرسانم.»
مناطق مرکزی افغانستان کوهستانی و دارای آب و هوای سرد و خشک میباشد و دهقانان تنها میتوانند یک فصل از زمینهای زراعتی شان حاصل برداشت کنند. به این دلیل، کشت دیگر نباتات و گیاهان مرسوم درآمد زیادی برای دهقانان ندارد.
سید عبدلوهاب فیروزی که در حکومت پیشین رئیس اداره زراعت ولایت دایکندی بود، به دویچه وله گفت که اداره زراعت با همکاری موسسات و مردم محل پنچ سال پیش کشت این نبات را در بین مردم ترویج ساخته بود و صدها نفر مصروف تهیه این نبات میباشند.
فیروزی افزود: «آنغوزه نسبت به تمام محصولات زراعی به قیمت بالاتری به فروش میرسد و هر کشاورز میتواند از دو هزار مترمربع زمین (یک جریب) پنج هزار دلار درآمد داشته باشد.».
به گفته فیروزی، صمغ یا شیره آنغوزه به هند، پاکستان، بنگلادش و برخی کشورهای دیگر صادر میشود. از صمغ آن به عنوان مصالح دیگ و همچنین دارویی گیاهی برای برخی بیماریها استفاده میشود
https://medplant.ir/?p=36236