مقاله: بررسی تأثیر حلال مصرفی، خوراک ورودی و روش روغن‌گیری در تهیه عصاره استاندارد شده سیلی‌مارین

رضا حاجی‌آقایی*۱، شمسعلی رضازاده۲، رضا غفارزادگان۲، آمنه محمدنژاد۲، مهدی توکلی۲

۱– ۱– مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی، جهاد دانشگاهی، کرج، ایران ، rhajiaghaee@yahoo.com

۲– ۱– مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی، جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

چکیده:

مقدمه: گیاه خارمریم (Silybum marianum) گیاهی یکساله یا دو ساله بومی نواحی مدیترانه‌ای است که در سراسر دنیا به صورت کاشته شده یافت می‌شود. عصاره تهیه شده از بذرهای این گیاه برای درمان بیماری‌های کبد از زمان باستان مورد استفاده بوده است. ترکیبات شاخص این گیاه دارویی ترکیبات فلاونولیگنانی هستند که از سیلی‌بین به عنوان مهم‌ترین آنان یاد می‌شود.

هدف: هدف از این مطالعه بررسی اثر انواع خوراک ورودی، نوع حلال مصرفی و نوع روش روغن‌گیری بذرها در فرآیند تهیه عصاره از بذر گیاه خارمریم بوده است.

روش بررسی: در این مطالعه از روش استخراج با رفلاکس ساده جهت تهیه عصاره استفاده شد. طول مدت زمان استخراج برای تمام نمونه‌ها شش ساعت و دما نیز در C °۶۰ ثابت در نظر گرفته شد. انواع خوراک ورودی شامل دانه کامل آسیاب شده، تفاله روغن‌گیری شده با حلال، تفاله روغن‌گیری شده به روش پرس سرد و پریکارپ جدا شده از بذرها تهیه و وارد سیستم استخراج شد. همچنین، سه حلال مختلف شامل: اتانول ۸۰ درصد، متانول و متانول ۸۰ درصد در نظر گرفته شد. عصاره‌های تهیه شده توزین شده و به منظور تعیین کمی مقدار سیلی مارین از دستگاه HPLC استفاده شد.

نتایج: بر اساس داده‌ها، غلظت و مقدار سیلی مارین در عصاره‌های تهیه شده مقایسه شد. عصاره تهیه شده با خوراک بذر کامل و حلال متانول بیشترین مقدار ماده مؤثره را استخراج نمود در حالی که بالاترین غلظت سیلی‌مارین در عصاره تهیه شده با خوراک ورودی پریکارپ بذر و حلال اتانول ۸۰ درصد حاصل شد.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه به خوبی نشان می‌دهد، با استفاده از بذر کامل و حلال متانول می توان مقدار بیشتری ماده مؤثره را استخراج نمود که البته این امر به قیمت ناخالصی بیشتر در عصاره خواهد بود.

برای دریافت مقاله کامل روی دکمه دانلود کلیک کنید