زمانیکه گیاهان دارویی و معطر بصورت صحیح تولید می شوند اما به دلیل ضعف در انجام عملیات کشاورزی مانند سیستم تک کشتی (Mono cropping) یا استفاده ی نامناسب از نهاده ها، اطمینان از کیفیت محصولات وجود ندارد.
تجاری شدن گیاهان دارویی و معطر سبب شده است که کیفیت این گیاهان کاهش یابد. با توجه به افزایش تقاضا در بازار در حال رشد فرآورده های گیاهان دارویی، واضح است که ارتقاء کیفیت ماده ی خام اولیه بایستی اولین هدف جهت توسعه ی سالم این محصولات باشد زیرا کیفیت ماده ی خام اولیه، کیفیت محصول نهایی را تعیین می نماید. تامین کیفیت مورد تقاضای بازار در تمامی مراحل تولید یعنی از کشت و کار تا بسته بندی بایستی بصورت کنترل شده باشد.
سیاست های کلی در جهت ارتقاء کیفیت تولید گیاهان دارویی و معطر می توانند بصورت زیر خلاصه شوند:
– بایستی قوانین بین المللی و ملی برای کنترل برداشت و جمع آوری گیاهان دارویی و معطر از طبیعت وضع شوند و به اجرا درآیند.
– باید میزان آگاهی جمع آوری کنندگان، پرورش دهنده گان، تاجران، صنعتگران و صادرکنندگان در مورد اهمیت و چگونگی کیفیت گیاهان دارویی و معطر به وسیله ی نشریه هایی که توسط سازمان های دولتی یا غیر دولتی منتشر می شوند افزایش یابد.
– جهت افزایش حمایت های صنعت از کشاورزان و ایجاد روابط دوستانه ی بلند مدت بین آنها، باید ارتباطات لازم بین آنها شکل گیرد و پایدار بماند.
– جهت رسیدن به کیفیت مورد نیاز در محصولات، قوانین GAP و GWP بایستی اجرا گردد. همچنین انجام پژوهش های متعدد در رابطه با مسائل کشت و کار گیاهان دارویی و معطر همچون آماده سازی خاک، روش های تکثیر، زمان کاشت، طول دوره ی رشد، فرآیند برداشت و پس از برداشت ضروری می باشد. لازم است که خصوصیات رشدی و نیازهای اکولوژیکی این گیاهان توسط کارشناسان مشخص شود و به کشاورزان انتقال داده شود.
– فرآوری کنندگان و صاحبان کارخانه ها بایستی به روش های صحیح کارخانه داری ( Good Manufacturing Practice) عمل نمایند. آنها بایستی زیر ساخت های لازم برای دریافت گواهی های ISO 9001/14001 و HACCP را ایجاد کنند که ارزیابی کیفیت محصولات از نظر فیزیکی، شیمیایی و بار میکروبی را شامل می شود.
– مواد خام گیاهی نباید از طریق شرکت های ناشناس و مجهول الهویه تأمین شوند بلکه بایستی از طریق کارشناسان کارخانجات تهیه گردد.
– میزان عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی می تواند به سرعت تغییر کند و انجمن های کشاورزان بایستی از آن مطلع باشند. چنانچه این امکان بصورت محلی وجود نداشته باشد، بایستی ایجاد گردد.
اطلاعات رسمی موجود در کشورهای تولید کننده معمولاً وضعیت واقعی را مشخص نمی کند زیرا در لیست گیاهان دارویی معطر صادر شده معمولا کلمه ی “و سایر گیاهان” ذکر می شود که نام آن گیاهان را بیان نمی کند. به عبارت دیگر، صادرکنندگان معمولا اطلاعات صادرات خود را آشکار نمی کنند. بنابراین تجارت گیاهان دارویی و معطر بایستی توسط سازمان های دولتی تحت نظر گرفته شود و بطور صحیح ثبت گردد.
منبع:
نجفی، فرزاد.، عبادی، محمدتقی.، عباسیان، جلال. ۱۳۹۰. فرایندهای برداشت، خشک کردن و فرآوری گیاهان دارویی و معطر. انتشارات دانشگاه شهید بهشتی تهران. ۳۸۰ ص
https://medplant.ir/?p=33345