به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی به نقل از ایسنا، امروزه بحث ایمنی مواد غذایی، از مهم‌ترین مباحث روز کشورها به‌ویژه در امر سلامت مردم است، چراکه تخمین زده می‌شود حدود ۳۰ درصد مردم کشورهای صنعتی از بیماری‌های ناشی از غذا رنج می‌برند. درواقع، بیماری‌های حاصل از مصرف غذاهای آلوده به باکتری‌های بیماری‌زا یا پاتوژن از اهمیت فراوانی در بهداشت عمومی برخوردار بوده و سالانه خسارت‌های مالی و جانی فراوانی را به جوامع تحمیل می‌کند. این موضوع باعث شده است که نیاز به روش‌های جدید جهت کاهش یا حذف پاتوژن های غذایی از نیازهای عمده پژوهشی در سرتاسر دنیا باشد.

طبق نظر متخصصان، کاهش تعداد میکروارگانیسم‌ها در مواد غذایی ازنظر سلامت جامعه و صنایع غذایی در همه کشورهای دنیا حائز اهمیت فراوان است. یکی از راه‌های کنترل رشد چنین میکروارگانیسم‌ها در مواد غذایی، استفاده از نگه‌دارنده‌های شیمیایی است که معمولاً برای جلوگیری از رشد میکروبی و یا کشتن و از بین بردن گروه‌هایی از میکروارگانیسم‌های مضر استفاده می‌شوند. اما با توجه به نگرانی‌های عمومی درخصوص عوارض نگه‌دارنده‌های شیمیایی، این روزها تمایل به مصرف محصولات نگه‌دارنده طبیعی با اثرات آنتی باکتریال افزایش یافته است.

در همین زمینه، یک تیم پژوهشی پنج نفره از دانشگاه علوم پزشکی تهران، سازمان غذا و دارو، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی قزوین و پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن، اثر ضدباکتریایی عصاره‌های چند گیاه دارویی مختلف بر برخی باکتری‌های بیماری‌زای منتقله از غذا مورد بررسی واقع شده است.

در این پژوهش از برگ زیتون، میوه تاجریزی سیاه، قسمت‌های هوایی کلپوره، قسمت‌های هوایی درمنه و ریزوم شیرین‌بیان با توجه به کاربرد آن‌ها با توجه با تأثیرات درمانی آن‌ها در طب سنتی استفاده شده است.

یافته‌های این پژوهش نشان داد که عصاره تهیه‌شده از گیاهان مورد اشاره فوق، قابلیت استفاده در صنایع غذایی به‌عنوان نگه‌دارنده‌های طبیعی را دارند، هرچند تأثیرات برخی نسبت به بقیه بیشتر است.

در این رابطه، مصطفی پیرعلی همدانی، محقق دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و سایر همکارانش در این تحقیق اظهار داشته‌اند: «یافته‌های ما نشان می‌دهند که عصاره میوه تاجریزی در درمان بعضی از باکتری‌های بیماری‌زا مانند استرپتوکوکوس ارئوس مؤثر است و می‌تواند در صنایع غذایی به‌عنوان محافظت‌کننده قابل استفاده باشد».

به اعتقاد آن‌ها، «اثر بازدارندگی و کشندگی عصاره آبی میوه تاجریزی سیاه بر روی باکتری‌های مختلف بیشتر از سایر عصاره‌های آبی بود. ضمناً بایستی اشاره کرد که استافیلوکوکوس ارئوس حساس‌ترین باکتری و باکتری سالمونلا تیفی موریوم مقاوم‌ترین باکتری نسبت به عصاره‌های آبی بودند».

پیرعلی همدانی و همکارانش ضمن اشاره به این یافته‌های پژوهشی، پیشنهاد کرده‌اند که در تحقیقات آینده ترکیبات اسانس و عصاره این گیاهان را به تفکیک شناسایی شده و همچنین اثرات هم‌افزایی این گیاهان را با همدیگر و با سایر نگه‌دارنده‌ها مقایسه شوند.

این نتایج علمی پژوهشی در فصل‌نامه «گیاهان دارویی» منتشر شده‌اند. این نشریه متعلق به پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی است.