مقاله: بررسی برخی خصوصیات فیتوشیمیایی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey.)تحت تأثیر تراکم گیاهی و کودهای آلی و شیمیایی مختلف

نویسندگان

محمد بهزاد امیری email 1؛ پرویز رضوانی‌مقدم۲؛ محسن جهان۳؛ میلاد صالح آبادی۴؛ نگار ناصری۴

۱استادیار، مجتمع آموزش عالی گناباد، مهندسی تولیدات گیاهی مجتمع آموزش عالی گناباد، خراسان رضوی، ایران

۲گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

۳دانشیار، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

۴دانشجوی کارشناسی مهندسی تولیدات گیاهی، مجتمع آموزش عالی گناباد، خراسان رضوی، ایران

چکیده

به‎منظور بررسی اثر تراکم بوته و مقایسه نهاده‌های اکولوژیک و شیمیایی بر برخی خصوصیات کیفی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey.) آزمایشی در دو سال زراعی متوالی ۹۱-۱۳۹۰ و ۹۲-۱۳۹۱ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. کرت‎های اصلی و فرعی به‌ترتیب شامل ۳ تراکم‌ کاشت (۱۰، ۵ و ۳ بوته در مترمربع) و سه نوع کود آلی و یک نوع کود شیمیایی (کمپوست، ورمی‌کمپوست، کود گاوی، کود شیمیایی نیتروژن و شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تراکم ۱۰ بوته در مترمربع (۷۹ میلی‌گرم در میلی‌لیتر) و بیشترین میزان فنول کل در تراکم ۵ بوته در مترمربع (۵۱ میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک گل) مشاهده شد. کودهای کمپوست، ورمی‌کمپوست، گاوی و شیمیایی در تراکم ۱۰ بوته در مترمربع، میزان فنول کل را به‌ترتیب ۵۱، ۳۵، ۴۰ و ۶۳ درصد در مقایسه با شاهد افزایش دادند. کاربرد کودهای کمپوست و ورمی‌کمپوست در تراکم ۳ بوته در مترمربع به‌ترتیب منجر به افزایش ۳۹ و ۳۸ درصدی میزان فلاونوئید کل نسبت به شاهد شد. بیشترین میزان آنتوسیانین کل در تراکم ۵ بوته در مترمربع حاصل شد. کودهای ورمی‌کمپوست و گاوی به‌ترتیب افزایش ۱۰ و ۱۳ درصدی روغن دانه و افزایش ۳۴ و ۱۳ درصدی پروتئین دانه را در مقایسه با شاهد سبب شدند. به‌طور کلی با توجه به یافته‌های این پژوهش، به نظر می‎رسد با استفاده از نهاده‌های بوم‎سازگار و تعیین تراکم مطلوب گاوزبان ایرانی، می‌توان ضمن بهبود کیفیت و سلامت محصول، خسارتهای ناشی از نهاده‌های شیمیایی را به حداقل رساند.

برای دریافت مقاله روی دکمه دانلود کلیک کنید