مقاله: تغییرات میزان و ترکیبات اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) تحت تأثیر پیش‌‌خشک کردن و شرایط مختلف انبارداری

محمدرضا دهقانی مشکانی۱، حسنعلی نقدی‌بادی* ۲، کامبیز لاریجانی۳، علی مهرآفرین۴

۱– گروه علوم باغبانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

۲– مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران ، Naghdibadi@yahoo.com

۳– گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

۴– مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج، ایران

چکیده:  

مقدمه: عملیات پس از برداشت نظیر عملیات خشک کردن و شرایط انبارداری تأثیر زیادی بر کمیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی دارد.

هدف: بررسی اثر پیش خشک کردن و شرایط و زمان انبارداری بر میزان و اجزای اسانس گیاه دارویی آویشن دنایی از اهداف این تحقیق می‌باشد.

روش بررسی: این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل عملیات پیش خشک کردن (شامل پیش خشک کردن و عدم پیش خشک کردن)، فاکتور دوم شامل دو روش انبارداری (نگهداری در سایه و نگهداری در یخچال با دمای ۴ درجه سانتی‌گراد) و فاکتور سوم شامل مدت زمان انبارداری (نگهداری اندام خشک گیاه به مدت ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ روز) می‌باشد. جهت استخراج اسانس، از دستگاه کلونجر و برای شناسایی ترکیبات تشکیل‌دهنده اسانس از دستگاه GC/Mass و دستگاه GC استفاده شد.

نتایج: بیشترین مقادیر اسانس و مواد مؤثره لینالول، بورنئول، ترپینن-۴ ال، تیمول متیل اتر، ای- انتول، تیمول و کارواکرول در زمان نگهداری ۶۰ روز مشاهده شد. همچنین بیشترین مقادیر آلفا- پینن، کامفن، بتا- پینن، میرسن، آلفا فلاندرن، آلفا-ترپینن، لیمونن، سیس- سابینن هیدرات و ترانس سابینن هیدرات در گیاهان خشک شده در سایه بعد از عملیات پیش خشک و نگهداری در یخچال به مدت ۱۲۰ روز مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: خشک کردن گیاه آویشن دنایی در سایه بدون اعمال پیش خشک و نگهداری آنها در دمای ۴ درجه ‌سانتی‌گراد بهترین روش برای حصول حداکثر میزان اسانس و ترکیبات اصلی آن (تیمول و کارواکرول) بود.

برای دریافت مقاله روی دکمه دانلود کلیک کنید