آنغوزه:Ferula assa- foetida
نام انگلیسی:Stinking assa
گیاهشناسی
گیاهی است علفی، بزرگ، و دارای ریشه است، گوشتدار وذخیره ای ساقه های قوی، خشن، فیبری در پنج سال اول منحصرا” دارای تعدادی برگ واقع بر روی سطح زمین می باشد. تدریجا” از بین برگهای آن که عموما” ظاهری غبار آلود دارند، ساقه ای راست، تقریبا” استوانه ای و گوشتدار خارج می شود که ارتفاعی متجاوز از ۱ تا ۲ متر پیدا نموده ودر انتها به مجموعه هایی از گلهای زرد رنگ و مجتمع به صورت گل آذین چتر مرکب ختم می شود. برگهای قاعده ساقه این گیاه عموما” بزرگ ، گوشتدار، به طول متوسط ۵۰ تا ۶۰ سانتی متر تقریبا” عاری از دمبرگ و منقسم به قطعاتی با تقسیمات فرعی و دندانه دار یا لوبه ای است. دارای ۲ نوع گل، یکی نر- ماده و دیگری شامل یکی از اجزای اصلی (پرچم یا مادگی) است و این حالت نیز بر اثر از بین رفتن پرچم یا مادگی در بعضی از گلهای نر- ماده، پیش می آید. باعث می گردد که گلهای اخیر به دو صورت نر یا ماده در آیند. میوه آن شیزوکارپ به رنگ قهوه ای تیره یا قهوه ای خرمایی، بیضوی نسبتا” مسطح و دارای ۵ خط مشخص در هر مریکارپ با کناره تغییر شکل یافته به صورت بال است.
خواص دارویی و موارد مصرف
آنغوره دارای اثر ضد تشنج، قاعده آور و ضد کرم است. در رفع بیماریهای منشاء عصبی، دستگاه تنفس، اسپاسم حنجره و دستگاه هضم، آسم و رفع یبوست افراد مسن بکار می رود. از آنغوزه، در دامپزشکی استفاده زیاد به عمل می آید. ترکیبات گوگرد دار موجود در اسانس گیاه، از تولید چربی در بیماران با چربی خون بالا ممانعت می کند. همچنین این گیاه در درمان سیاه سرفه، لارنژیت و هیستری نیز بکار برده می شود. ترکیبات شیمیایی آن اسانس، رزین و گم می باشد.
پراکنش
منشاء اصلی این گیاه استپ های ایران و افغانستان ذکر شده است و در استانهای خراسان، بلوچستان و نواحی مختلف جنوب ایران یافته می شود.
نیازهای اکولوژیکی:
این گیاه در نواحی بایر، زمین های ماسه ای خشک و آهکی گرم می روید. این گیاه در ارتفاعات ۲۴۰۰-۱۹۰ و در شیبهای ۷۰-۱۵% با میزان بارندگی در حدود ۳۵۰-۲۵۰ mm می روید
جلال عباسیان abbasian@medplant.ir
https://medplant.ir/?p=3125