تأثیر اکسین‌ها بر القای رشد ریشه‌های نابجا و موئین در گیاه دارویی کاسنی (Cichorium intybus L.)

.
حمیرا هادیزاده۱ ؛ مهدی محب‌الدینی ۲ ؛ بهروز اسماعیل‌پور۳

۱دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
۲استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
۳دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

.

چکیده
ریشه‌های موئین از قابلیت سنتز و تجمع متابولیت‌های ثانویه گیاهی برخوردار هستند. در دهه‌های اخیر توجه قابل‌ملاحظه‌ای به سنتز ترکیب‌های ثانویه ارزشمند در ریشه‌های موئین معطوف شده‌است. این تحقیق به‌منظور بهینه‌سازی القاء و شرایط کشت ریشه معمولی و ریشه موئین گیاه کاسنی (Cichorium intybus L.) با استفاده از اکسین‌های IAA، IBA و NAA انجام شد. این تحقیق طی دو مرحله مورد مطالعه قرار گرفت. در مرحله اول به‌منظور ریشه‌زایی ریزنمونه‌های برگ از اکسین‌های IAA و NAA در محیط کشت MS نیمه جامد با غلظت‌های مختلف ۰، ۰٫۳، ۰٫۶ و ۱ میلی‌گرم در لیتر استفاده گردید. آنگاه بیشترین میزان القای ریشه (۱۰۰%) و بیشترین میانگین تعداد ریشه در غلظت ۱ میلی‌گرم در لیتر NAA بدست آمد. در مرحله دوم، القای رشد و تکثیر ریشه‌های نابجا و موئین بدست‌آمده از ریزنمونه برگ، در محیط کشت MS مایع با استفاده از اکسین‌های IAA، IBA و NAA در غلظت‌های ۰، ۰٫۵، ۱ و ۱٫۵ میلی‌گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نتایج بدست‌آمده مشخص شد که بیشترین وزن‌ تر و بیشترین وزن خشک ریشه در محیط کشت MS مایع حاوی ۰٫۳ میلی گرم در لیتر NAA و ۱٫۵ میلی‌گرم در لیتر IBA حاصل شد و در تیمارهایی که حاوی NAA بودند ریشه موئین تشکیل شد.
کلیدواژه ها: محیط کشت؛ وزن ‌تر؛ وزن خشک؛ ایندول استیک اسید؛ ایندول بوتیریک اسید؛ نفتالین استیک اسید

.