به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی به نقل از ایسنا، کارشناس معاونت پژوهشی جهاددانشگاهی استان گلستان با اشاره به علت تکثیر گیاه سرخدار در جهاددانشگاهی گلستان گفت: تمامی داروهای مورد نیاز برای درمان سرطان‌های زنانه از ماده‌ای به نام تاکسول ساخته می‌شود که چون این ماده فرمول پیچیده‌ای دارد تاکنون از طریق شیمیایی این دارو ساخته نشده است، اما این ماده به طور طبیعی در گیاه سرخدار یافت می‌شود.

محمدمهدی فرضی‌نیا با اشاره به این که گیاه سرخدار در سطح جهان رو به انقراض است، گفت: یکی از مناطقی که این گیاه به طور طبیعی در آن یافت می‌شود، جنگل‌های هیرکانی است.

وی در مورد مزایای این گیاه به مقاومت زیاد آن اشاره کرد و گفت: هم‌چنین تاکنون هیچ گزارشی دال بر خوردگی این گیاه توسط موریانه ارائه نشده است.

فرضی‌نیا با اشاره به مقاومت این گیاه تصریح کرد: از چوب این گیاه مقاوم در ساخت صنایع دستی و هم‌چنین صنایع دخانیات و به ویژه قلیان‌سازی ‌به وفور استفاده می‌شود، لذا این مساله مزید بر علت شده تا روند انقراض این گیاه تسریع شود.

این کارشناس پژوهش افزود: لذا با تکثیر مصنوعی این گیاه دو هدف را دنبال می‌کنیم، اولا این‌که بتوانیم از آن ماده تاکسول و داروهای ضدسرطانی بسازیم، دوم این که جنگل‌هایی که این گیاه در آنها در حال انقراض هستند را دوباره احیاء کنیم.

وی با اشاره به سیل‌خیز بودن بیشتر مناطق ایران و هم‌چنین بحث زمین لغزشی بودن برخی مناطق از جمله “چغازنبیل” افزود: ریشه گیاه سرخدار تا ۴۰ مترمربع گسترده می‌شود و با توجه به این که این گیاه، تقریبا گیاهی با رشد علفی اما چند ساله است و خود را تجدید می‌کند، می‌توان گفت سرخدار هم در شرایط مردابی و هم در شرایط خشکسالی قابلیت رشد را دارد.

فرضی‌نیا با بیان این که سرخدار چند سال است که از هندوستان وارد ایران شده است، پایلوت تکثیر این گیاه در کشور را، جهاددانشگاهی گلستان اعلام کرد.

در ویکی پدیا درباره این گیاه آمده است: «سُرخدار، “زرنب”، “سرو ترکستانی” (نام علمی: Taxus baccata) نام گونه‌ای درخت سوزنی‌برگ است از تیره سرخداریان (Taxaceae).

این گونه را می‌توان میراث زنده و شاهکار جنگل‌های طبیعی شمال ایران دانست. از نظر تنوع زیستی و حفظ ذخائر ژنتیکی و بوم‌شناسی یکی از گونه‌های منحصربه‌فرد و مهم منطقه هیرکانی و باقی‌مانده از دوران سوم زمین‌شناسی است.

سرخدار درختی است سوزنی برگ، سایه پسند و دارای پوست فلس‌دار. چوب درون آن به رنگ قرمز شاه بلوطی و برگ‌های آن دائمی و همیشه سبز است که در قسمت پایینی درخشان و براق است و نیاز به خاک مرطوب دارد. بلندی درخت به ۹ تا ۳۰ متر و قطر آن به ۳ متر می‌رسد. رشد آن بسیار کند و رویش ارتفاعی آن سالانه ۱۰ سانتیمتر است. میوه نوع ماده آن به رنگ قرمز و نوع نر آن برنگ زرد که هر دو غیر سمی است. بذر سرخدار توسط پرندگان از جمله قرقاول پخش می‌شود. سنجاب‌ها نیز به انتشار بذر سرخدار کمک می‌کنند.

مطالعات فسیل‌شناسی دیرینگی درختان سرخدار را بالغ بر ۱۹۰ میلیون سال می‌دانند. گفته می‌شود انسان‌های ماقبل تاریخ آن را می‌شناخته‌اند و از برگ آن نوعی ماده سمی تهیه و برای آلوده کردن نیزه‌هایشان استفاده می‌کردند. تصور می‌شود واژه Toxin به معنی زهر به این موضوع برمی‌گردد.

امروزه در فرانسه شرکتی وجود دارد که نهالستان‌های بزرگی از این گونه احداث کرده این شرکت وابسته به یک شرکت داروسازی است که در تولید ماده تاکسول دخالت دارد (ماده تاکسول این درخت در درمان برخی سرطان‌ها کاربرد دارد.) سه شرکت بزرگ دیگر در آمریکا تنها به کاشت نهال سرخدار اشتغال دارند. در هر شرکت میلیون‌ها نهال تولید می‌شود.

این گونه در جنگل‌های شمال از بلندی‌های افرا تخته علی آباد کتول– پونه‌آرام گرگان، دامنه جنگل‌های قلعه میران رامیان، جنگل نهارخوران گرگان تا جنگل‌های سوادکوه و در دره‌ها و پرتگاه‌های گیلان، مازندران و گرگان همراه با سایر گونه‌های جنگلی یافت می‌شود. دکتر جزیره‌ای در سال ۱۹۶۵ جامعه Fageto-Taxetum – سرخدار، همراه با راش، توسکا، افرا، شیردار، ممرز، ملچ و جل – را در جنگل‌های مازندران و گرگان مطالعه کرد.

جامعه دیگری به نام Evonymo Taxetum (آل اسبی و سرخدار) توسط دکتر مصدق در سال ۱۹۷۷ با گونه‌های بلوط، بلندمازو، افرا، جل، نمدار، خاس، تمشک، ممرز در جنگل‌های افراتخته در استان گلستان معرفی شده‌ است.

نام‌های محلی آن در مازندران و گرگان «سرخدار، سرخه‌دار و سخدار» است. در علی‌آباد کتول «سوختال» در رودسر و آستارا «سیردار» نامیده می‌شود.

ارتفاعات استان گلستان و سپس شرق استان مازندران مهم‌ترین ذخیره گاه‌های این گونه در ایران به حساب می‌آیند.»