به گزارش شبکه خبری گیاهان دارویی و ترکیبات طبیعی به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز با اشاره به آثار مخرب و جانبی داروهای شیمیایی از یک طرف و ایجاد آلودگی‌های زیست محیطی از سوی دیگر، گرایش عمومی جامعه به ویژه طی سال‌های اخیر به استفاده از داروهایی با منشاء گیاهی را دارای روندی صعودی دانست و افزود: تنوع اقلیمی ایران و به تبع آن پوشش متنوع گیاهی که سبب افزایش کیفیت، درصد و نوع عناصر موجود در گیاهان دارویی شده توان بسیار مناسبی را برای ورود ایران به تجارت بین‌المللی گیاهان دارویی و داروهای گیاهی فراهم کرده است.

اما علی‌رغم قابلیت‌های مزبور در تولید گیاهان دارویی، وجود ذخایر ژنتیکی منحصر به فرد در هر منطقه کشور و وجود گونه‌های بومی که خریداران زیادی در جهان دارند، وجود پیشینه طب سنتی و اسلامی غنی در ایران، نیروی انسانی متخصص و تعداد زیاد پزشکان سنتی در ایران چنین به نظر می‌رسد که هنوز از ظرفیت‌های موجود کشور در این زمینه به خوبی بهره‌برداری نشده است و ایران فاقد جایگاه مناسب در بازارهای جهانی است و سهم کمتر از دو درصدی کشور از تجارت جهانی این بخش دلیلی بر این مدعاست.
این گزارش می‌افزاید: ایران مانند ۵۰ سال گذشته بیشتر در زمینه تولید عرقیات گیاهی فعالیت دارد و فقط طی دهه گذشته در تولید حدود ۱۷۰ نوع داروی گیاهی سرمایه‌گذاری کرده که آنها هم در بازار داخلی به فروش می‌رسند.

در ادامه این گزارش آمده است: هر چند رتبه ایران در زمینه تولید گیاهان دارویی در طول سال‌های ۱۳۶۵ تا ۱۳۸۴ همواره در میان ۱۰ کشور نخست و در ارزش صادرات این محصولات در طی این سال‌ها جزء ۵ کشور اول دنیا بوده است، اما در چند سال اخیر ضمن افت میزان تولید، حضور ایران در تجارت بین‌المللی این گیاهان قابل قبول نبوده و کشور ما این عرصه را به رقبای دیگر واگذار کرده است.

در ادامه این گزارش آمده است: با این سطح تولید و با توجه به سرانه مصرف گیاهان دارویی در ایران نه تنها این مقدار تولید تامین کننده نیاز داخلی نیست، بلکه امکان صادرات آن نیز بسیار ناچیز است.

ناچیز بودن صادرات گیاهان دارویی به میزان ۱۷۵۸۱ تن با ارزش ۷۴ میلیون دلار در سال ۱۳۸۷ حاکی از ناتوانی ایران در فروش گیاهان دارویی در بازارهای جهانی است.مرکز پژوهش‌ها در بخش دیگری از گزارش مفصل خود استاندارد نبودن و عدم کنترل کیفی و کمی داروهای گیاهی، ضعف در فناوری و تهیه داروهای گیاهی به دلیل عدم آگاهی زارعان از اصول صحیح کشت و بهره‌برداری، خشک کردن، سیستم بسته‌بندی، انبارداری و انبارسازی، ضعف در اطلاع‌رسانی و نبود صنایع تبدیلی در مناطق مختلف رویش گیاهان ، مشخص نبودن متولی خاص و دلسوز و عدم هماهنگی بین دستگاههای مسئول را از دلایل رکود تولید، فرآوری و تجارت گیاهان دارویی در ایران دانست و تاکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مهمترین نهاد سیاست‌گذار در این زمینه به همراه سایر متولیان امر وظیفه دارند، ضمن اتخاذ سیاست‌های راهبردی در مدیریت گیاهان دارویی ایران به منظور کاربرد روش‌های علمی و صحیح در کاشت، داشت، برداشت و بهره‌برداری صنعتی و اقتصادی از این گیاهان به منظور توسعه کشت، افزایش تولید، صادرات و فرآوری این محصولات تمهیدات لازم را بیاندیشند، زیرا توسعه کشت و تجارت گیاهان دارویی علاوه بر کسب درآمدی مطلوب برای کشاورزان و ارزآوری برای کشور و احراز جایگاه شایسته در بازار جهانی، باعث شکوفایی و توسعه پایدار کشور می‌شود.مرکز پژوهش‌ها درپایان جهت بهبود وضعیت و ساماندهی تولید، فرآوری و تجارت گیاهان دارویی پیشنهادهایی ارائه کرد.