به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی، مهدی فریور محسنی مدیرعامل این کارخانه در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی- با اشاره به فعالیت دو ساله این کارخانه به عنوان یکی از موفق‌ترین واحدهای صنعتی در استان مرکزی، اظهار کرد: محصولات کارخانه شامل دو نوع گلاب رقیق و غلیظ، ۳۳ نوع عرقیات گیاهان معطر و دارویی و ۲۸ نوع اسانس‌ طبیعی است و پروانه ساخت آنها جهت مصرف خوراکی به عنوان طعم‌دهنده مایع و استفاده در محصولات آرایشی صادر شده است.

وی با اشاره به اینکه محصولات کارخانه بعد از اینکه به مرحله قابل ارائه به بازار رسید، به استان‌های مازندران، گیلان، لرستان، اصفهان و استان‌های همجوار ارسال می‌شود، در خصوص میزان تولیدات کارخانه گفت: ظرفیت اسمی کارخانه ۶۰۰ تن عرقیات مختلف، ۱۵۰ تن گلاب و ۴۵۰ کیلوگرم انواع اسانس‌هاست و به دلیل اینکه بازار تنظیم نیست و علاوه بر آن بازاری خاص برای عرضه فرآورده‌های گیاهی وجود ندارد، در حال حاضر تولید تنها با ۱۵ درصد ظرفیت اسمی انجام می‌گیرد و این مهم باعث بروز زیان‌های مکرر شده است.

فریور با بیان اینکه همچنان به تولید ادامه می‌دهیم به امید اینکه با برداشته شدن تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی بتوان به شرایط قبل بازگشت، افزود: در شرایط کنونی صادرات به خارج از کشور انجام نمی‌شود، اما با واحدهایی در کشورهای امارات، اواکراین، تاجیکستان، گرجستان، ترکیه، عراق، اردن و مصر در حال رایزنی هستیم. نمونه محصولات ارسال شده است و آنها در حال کسب مجوز واردات هستند. علاوه بر آن نیز یک شرکت معتبر آلمانی نمونه محصولات را دریافت کرده و امید است که تا پایان نوامبر مجوز ورود محصولات کارخانه را در سراسر اروپا اخذ کند.

وی تصریح کرد: عرقیات مانند فرش محصولاتی فرآورده کاملا ایرانی هستند و باید در حمایت دولت باشند، در غیر این صورت به همان بلایی دچار خواهند شد که بر سر فرش ایرانی آمده است. در شرایط کنونی در هر مکانی یک کارگاه زیر پله به عنوان تولیدکننده عرقیات فعال است و به راحتی محصولات خود را وارد بازار می‌کند، دولت نیز به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی مخالفتی با این بازار آشفته ندارد، غافل از اینکه با ادامه چنین شرایطی در آینده نزدیک قطعا بازار عرقیات ایرانی نیز در اختیار چین و ماچین قرار خواهد گرفت.

مدیرعامل کارخانه تولید عرقیات گیاهی ساروق با اشاره به اینکه عرقیات محصولاتی بسیار ویژه با سبقه چندهزار ساله توسط هستند که توسط پزشکان و دانشمندان بزرگی همچون ابن‌سینا و زکریای رازی به عنوان دارو تجویز می‌شدند، گفت: امروز خانواده‌های معدودی این محصولات را به عنوان دارو مصرف می‌کنند.

وی اظهار کرد: گلاب نیز در ایران مصرف غیر دارویی دارد و مصرف دارویی آن در خارج از کشور بیش از داخل کشور است. شرکت‌های خارجی خواهان استفاده از آن در مصارف آرایشی و بهداشتی هستند، حتی پودر گل‌محمدی را به عنوان یک داروی موثر در آلزایمر استفاده می‌کنند.

خداحافظی ایران با صنعت عرق‌سازی

وی افزود: در کشور ما عرقیات به عنوان نوشیدنی در حد آب معدنی استفاده می‌شوند و قطعا با این دید اهمیت آنها کاسته می‌شود و هرکس به خود اجازه می‌دهد که وارد این صنعت شود. به همین دلیل استنباط می‌شود که ظرف ۱۰ سال آینده چیزی به عنوان صنایع عرق‌سازی در ایران وجود نداشته باشد.

فریور میزان ضرر سالانه این کارخانه را ۳۰۰ میلیونی تومان عنوان کرد و با تاکید براینکه با این شرایط نهایتا تا پایان سال جاری می‌توانیم به فعالیت خود ادامه دهیم، عنوان کرد: از شرایط موجود اینگونه برمی‌آید که این کارخانه باید سال آینده تعطیل شود، چراکه نگاه و شیوه برخوردی که با محصول کارخانه می‌شود قابل پذیرش نیست و باید کار دیگری را آغاز کنیم.

وی با بیان اینکه این وضعیت فقط کارخانه تولید عرقیات ساروق را شامل نمی‌شود و نقاط دیگر کشور و حتی صنایع دیگر نیز در آستانه تعطیلی هستند، تصریح کرد: هر کسی به راحتی وارد بازار تولید عرقیات می‌شود، ضابطه‌ای نیست، کنترل و نظارتی وجود ندارد و در این شرایط سازمان غذا و دارو نیز محصولی که همواره در فرهنگ غنی ایرانی ماده دارویی بوده است، را به عنوان ماده خوراکی معرفی می‌کند، در چنین شرایطی نمی‌توان رقابت کرد.

بی‌توجهی‌های قانونی در حوزه تولید عرقیات

این تولیدکننده با اشاره به مشکلات موجود در بحث اخذ پروانه ساخت و تولید اظهار کرد: در زمان اخذ پروانه ساخت برای تولید اسانس با مشکلات خاصی مواجه بودیم. در تمام دنیا گل‌محمدی به عنوان اسانس آرایشی مورد استفاده است، اسانسی طبیعی که از قدیم به عنوان عطر مورد استفاده بوده و در کنار آن مصرف دارویی داشته و دارد، اما مسئولین نگاه دیگری به این محصول دارند و اصرار دارند که اسانس صرفا ماده‌ای دارویی است و عرق که ساختاری دارویی دارد، را خوراکی تلقی می‌کنند. به زحمت آنها را متقاعد کردیم که اسانس ماده‌ای آرایشی است.

وی با اعتراض نسبت به این تناقضات که به گفته وی در متن مقررات سازمان غذا و دارو وجود دارد و عملا نابودکننده صنعت عرقیات کشور خواهد بود، خواستار اصلاح این مقررات شد تا عرقیات جایگاه دارویی خود را پیدا کنند.

فریور با اشاره به فعالیت تنها کارخانه کشور در سنندج که عرق را برای مصارف دارویی تولید و عرضه می‌کند و با بیان اینکه در این سرزمین کردنشین عرقیات به عنوان دارو مصرف می‌شوند، گفت: داروخانه‌های این استان این عرقیات را لیتری ۳۰ هزار تومان خریداری کرده و به فروش می‌رسانند، اما در استان مرکزی کارخانه ما باید همان محصول را لیتری سه هزار تومان به فروش برساند چون رقیب من همان زیرپله‌ای است که حتی با قیمت کمتری محصول بی‌کیفیت خود را روانه بازار می‌کند و این مشکلات نتیجه مقررات سازمان غذا و داروست که بدون توجه به فرهنگ استفاده محصول و فرآورده گیاهی تدوین شده است.

وی با تاکید بر اینکه عرقیات هیچ‌گاه صرفا موادی خوراکی و اسانس صرفا ماده‌ای طعم‌دهنده نبوده‌اند، بلکه اسانس ماده آرایشی و دارویی و البته طعم‌دهنده است و تناقضات کنونی با اصرار قانون و خلاف فرهنگ در بازار جا افتاده و قطعا این صنعت را نابود خواهد کرد، عنوان کرد: در ابتدای کار کارخانه ۱۵۰ هکتار باغ گل محمدی و چندین هکتار گیاه دارویی به این امید که این کارخانه به عنوان تنها کارخانه و واحد صنعتی تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی در قالب عرقیات و اسانس در استان مرکزی، محصولات این باغات را خریداری کرده و تولیدات خود را رشد دهد، ایجاد شد.

وی اظهار کرد: شرایط آنگونه که امیدوار بودیم پیش نرفت و با توجه به اینکه هر واحد صنعتی تا اندازه‌ای توان تحمل ضرر و زیان دارد، با ادامه این شرایط امیدی به آینده این واحد صنعتی نیست. ما تنها می‌خواهیم که دولت با تولیدکنندگان زیرپله‌ای و خرد برخورد کند و اجازه ورود محصولات فاقد مجوز تولید به بازار را ندهد، چراکه با ورود این محصولات به بازار قطعا محصولات ما با ضرر مواجه خواهد شد و کارخانه به تعطیلی کشیده می‌شود.

فریور تاکید کرد: تا زمانی که دولت عزم و اراده واقعی برای حمایت از صنایع تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی نداشته باشد، قطعا این صنعت نابود شده و احیا نخواهد شد.

وی افزود: استان مرکزی استانی مستعد برای توسعه کشت گیاهان دارویی و گل محمدی است. ما چندین میلیارد تومان برای استقرار این واحد هزینه کردیم، اما تاکنون بیش از یک میلیارد تومان متضرر شده‌ایم و تنها تا پایان سال می‌توانیم ادامه دهیم، اما اگر دولت حمایت کند می‌توان به مسیر ادامه داد.

اگر کارخانه پا بگیرد

وی با اشاره به اینکه کار ما کشت و صنعت است و اگر کارخانه پا بگیرد به راحتی می‌توانیم راندمان کاری را دو برابر کنیم، گفت: در حال حاضر با همین روند حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر علاوه بر اشتغال به راحتی امرار معاش می‌کنند و مسلما با حمایت و پا گرفتن کارخانه می‌توان اشتغالزایی بیشتری را فراهم کرد.

فریور اضافه کرد: اگر هرکسی یک بوته گل با مصرف سالانه ۱٫۵ مترمکعب آب بکارد، ۲۰ هزار تومان محصول خواهد داشت. هیچ محصولی با این شرایط تولید نمی شود. این کار در استان مرکزی صورت گرفته و با عشق و علم به انجام رسیده است، اما عملا قربانی نگاه های متناقض دستگاه‌های دولتی شده‌ایم که وظایف خود را به درستی انجام نمی‌دهند.

مدیرعامل کارخانه تولید عرقیات ساروق اظهار کرد: سازمان غذا و دارو ما را به عنوان داروسازی به رسمیت نمی‌شناسد، با متخلفین برخورد نمی‌کند و عملا نظارت جدی بر این حوزه وجود ندارد و این امر قطعا منجر به از بین رفتن این صنعت خواهد شد.

وی اظهار کرد: حتی سازمان‌هایی که امکان تبلیغ این محصولات را دارند نیز حمایت نمی‌کنند. شهرداری اراک و دیگر شهرداری‌ها حتی شهرداری ساروق هیچ حمایتی جهت احیای این صنعت ندارد و هزینه محصولاتی که خریدری کرده را پرداخت نمی‌کند، این شرایط قابل تحمل نیست. هیچ واحدی با این حجم بازدهی و اثرگذاری تاکنون در استان تشکیل نشده است، اما به راحتی در معرض تعطیلی قرار گرفته‌ایم.