باریجه از گیاهان مهم مرتعی و دارویی و صنعتی بوده که در مناطق کوهستانی و ییلاقی شهرستان مهدیشهر که بیشتر نزولات به صورت برف است، رویش دارد و صمغ حاصل از گیاه ، جزء فرآورده‌های فرعی مرتع بوده و بعنوان یکی از مهمرترین گیاهان دارویی و صنعتی صادراتی کشور محسوب می‌شود.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه سمنان، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهدیشهر گفت: “باریجه یا کما ” گیاهی است پایا با نام علمی Ferula gumosa از تیره چتریان (Umbelliferae) که مونوکارپیک بوده یعنی تنها یک بار گل می‌دهد و در چند سال اول رویش، برگهایی طوقه‌ای تولید می‌کند و در سال آخر رویش به ساقه می‌رود و گل و میوه تولید می‌کند.

حمیدرضا عبدوس افزود: گل‌های باریجه زرد رنگ و به صورت چتر مرکب است و از تمام اندامهای گیاه بوی تند و مخصوصی به استشمام می‌رسد و ریشه آن در زمین مانند چغندر قند و به رنگ قهوه‌ای مایل به سیاه است.

وی با بیان اینکه باریجه دارای ۹٫۵ درصد اسانس و ۶۳٫۵ درصد رزین و ۲۷ درصد صمغ است و نوع مرغوب آن نباید بر اثر سوختن بیش از ۱۰ درصد خاکستر بر جای گذارد، خاطر نشان کرد: ساقه گیاه باریجه دارای مجاری ترشحی متعددی است که در قسمت پوست و آبکش پسین و آبکش‌های غیرطبیعی در حاشیه مغز پراکنده‌اند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهدیشهر، صمغ باریجه را در دو نوع اشکی(دان) که حاصل تراوش طبیعی بر روی ساقه‌های گل‌دهنده و توده‌ای(عسلی) است، عنوان کرد و افزود: این صمغ از تیغ زدن ریشه به دست می‌آید.

عبدوس یادآور شد: برای به دست آوردن باریجه توده‌ای یا عسلی، خاک قسمت قاعده شمالی(پشت به آفتاب) گیاه را به اندازه ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر خالی می‌کنند و پس از ظاهر شدن غده گیاه شروع به برداشت قسمتی از غده گیاه می‌کنند.

وی ادامه داد: به گفته صاحب‌نظران، خواص درمانی باریجه از قدیم شناخته شده و هزار و ۱۰۰ سال قبل، محمدبن زکریای رازی در یکی از کتاب‌های پزشکی خود به نام “مَن لا یَحْضُرُهُ الطبیب” از جمله راه‌های بر طرف کردن سرگیجه را استفاده از بخور گیاه باریجه ذکر می‌کند.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهدیشهر با بیان اینکه باریجه در طب سنتی ایران، در بیماری‌های تنفسی، دارویی خلط‌ آور و نیز ضد گرفتگی عضلات دستگاه گوارش محسوب می‌شود، تصریح کرد: مصرف عمده آن در صنایع جواهرسازی به صورت چسب الماس و همچنین تثبیت کننده عطر و صنایع آرایشی است.

وی ادامه داد: بیشترین مصرف باریجه در صنایع عطرسازی و تهیه تثبیت کننده‌ها (فیکساتورها) و تولید چسب‌های گران‌قیمت است.

عبوس همچنین گفت: از آنجایی که این گیاه یک گیاه مجاز مشروط به بهره‌برداری بوده و بهره‌برداری آن از مراتع مستلزم حفظ بقای آن است، معمولاً این کار تنها برعهده بهره‌بردارن است.

وی در پایان افزود: در سال جاری ۱۲۰۰ کیلوگرم باریجه از مراتع عباس آباد گنج چاله، رشمیران و سردربند برداشت شده است.