شاید بزرگترین داروساز دوره مغول، علی بن حسین انصاری معروف به حاجی زین العطار یا زین الدین عطار باشد که در سال ۷۲۹ هجری قمری در شیراز بهدنیا آمد، پدرش حسین انصاری نیز از اطبای بهنام بود. حاجی زین الدین سرآمد اطبای فارس در قرن هشتم هجری قمری بوده و بههمین جهت مورد توجه و احترام بزرگان عصر قرار گرفته و بهعنوان طبیب مخصوص شاه شجاع مظفری انتخاب شده است.وی در سال ۸۰۶ هجری قمری درگذشت.
در میان تألیفات انصاری میتوان از تحفهالسلاطین که یک جزوه کالبدشناسی است و مفتاحالخزائن که در سال ۷۶۷ هجری قمری نوشته شده نام برد. وی سه سال بعد در کتاب اخیر تجدید نظر کرده و مطالب زیادی به آن افزوده و آن را با نام اختیارات بدیعی به بانوی شاهزاده بدیعالجمال –همسر امیر مبارزالدین محمد- اهدا نموده است.
کتاب اختیارات بدیعی مشتمل بر مقدمه، دو مقاله و خاتمه است در مقدمه مختصری در کلیات و مآخذ ادویه و نگهداری آنها صحبت کرده است.
مقاله اول در بیان مفردات ادویه است، مقاله دوم در مرکبات مستعمله، خاتمه لغتنامه ایست که مؤلف برای تسهیل کار عطاران که این کتاب جهت اطلاع آنها نوشته شده است، ترجمه لغات عربی داروها را به فارسی یاد کرده است.
در قرن نهم که نهضت شرح و ترجمه رواج یافته بود نویسندهای نامعلوم کتاب بدیعات اختیاری در حل مشکلات اختیارات بدیعی تألیف کرده است و به توضیح الفاظ مشکل این کتاب پرداخته است.
منبع: وب سایت جناب آقای دکتر محسن ناصری (www.dr-naseri.com)
https://medplant.ir/?p=15483