شرح گیاه

گیاهی است پایا و بالا رونده و دارای ساقه ای به ارتفاع یک تا دو متر و حتی بیشتر که به حالت وحشی به حدوفوردر حاشیه جنگلهای کنار رودخانه‌ها می روید برگهای آن متناوب است ولی به شکل ظاهری آن ها در قاعده ساقه شبیه قلب و در قسمت های فوقانی آن منقسم به سه لوب مشخص می باشد. گلهای کوچک و بنفش رنگ آن ظاهری مجتمع به صورت چتر مانند دارد و در فاصله ماههای خرداد تا شهریور نیز بر روی گیاه ظاهر می شود. میوه اش سته، بیضوی دارای حالت آویخته به رنگ قرمز و محتوی دانه های کوچک مسطح و فراوان است.

تاج ریزی پیچ در آسیای صغیر و عراق و قفقاز تا ایران و ترکستان انتشار دارد و در ایران در مناطق استپی و همچنین در جنگلهای ساحلی شمال کشور دیده می شود نام محلی آن سیاه تال (گیلان) پل چنار ، کک ماری (در نوشهر) قلمکار (در همدان) آذربایجان غربی (ایلان اوزومی و قوش اوزومی).

زمان گلدهی

ماههای خرداد تا شهریور

تکثیر

تکثیر گیاه تاج ریزی پیچ از طریق کاشتن دانه، قلمه زدن یا خوابانیدن شاخه ها و همچنین قطعات سوش جوانه دار است.

تکثیر از طریق دانه

تکثیر از طریق کاشتن دانه بدین صورت است که دانه ها را در اواخر اسفند تا اواسط فروردین ماه در قطعه زمینی که در واقع نهالستان است می کارند و سپس گیاهان جوان حاصل را در حاشیه پرچین مزارع و یا اماکن مستعد که دارای درختچه های کوچک باشند، منتقل می سازند تا گیاهان جوان بتوانند پس از آنکه رویش اولیه آنها خاتمه یافت. از تکیه گاههای مجاور خود بالا رفته وضع ایستاده به خود بگیرند. در موقع انتقال پایه های جوان به حاشیه پرچین ها همواره باید رعایت شود که فاصله هر گیاه از دیگری لااقل ۶۰ سانتی متر تا یک متر باشد تا هر گیاه بتوانند بطور جدا و مستقل از تکیه گیاه اطراف خود بالا رود.

زمان گل دهی

در فاصله ماههای خرداد تا شهریور

برداشت
برداشت محصول در پائیز پس از جدا کردن برگها و قطع ساقه از فاصله ۵۰ سانتی متری زمین صورت می گیرد و اگر این کار در سال دوم عملی گردد باید قبل از ظاهر شدن برگها اقدام به انجام آن شود. معمولاَ پس از قطع ساقه ها و عاری نمودن آنها از برگ آنها را به صورت دسته هائی در آورده در انبار جهت خشک کردن جای میدهند و یا آنکه آنها را قبلاً به قطعاتی به طول ۲ تا ۵ سانتی متر تقسیم نموده در معرض خشک شدن قرار می دهند این قطعات اگر متعلق به ساقه های مسن باشند رنگ خاکستری حنائی یا زرد قهوه ای و اگر متعلق به ساقه های جوان باشند رنگ خاکستری مایل تا سبز یا زرد مایل به سبز دارند.

دامنه انتشار

این گیاه در آذربایجان ، حوالی تبریز ، نواحی شمال ایران ، لاهیجان و بلوچستان می روید.