استفاده از گیاهان دارویی درایران تاریخچه ای دیرین دارد. این دانش سنتی را باید مطابق استانداردهای روز دنیا به دانشی کاربردی تبدیل کرد که جوابگوی نیازمندیهای روز دنیا با زبان علمی و قابل قبول باشد.

نانوتکنولوژی از فناوریهایی است که قابلیت ایجاد انقلابی عظیم در سیستمهای کشاورزی و غذایی را دارد. این امر میتواند با پیمودن همزمان چهار مسیر عمده شامل انجام تحقیقات بنیادی، تحقیقات کاربردی، توسعه و تجهیز آزمایشگاههای مربوطه و توجه خاص به امر آموزش مرتبط با نانوتکنولوژی حاصل شود.

استفاده از فناوری نانو درتهیه فراورده های دارویی گیاهی با تأثیر بهترعلیه بیماری ها تحولی عمده را در زندگی بشر ایجاد خواهد کرد و طول عمر، کیفیت و تواناییهای جسمی بشر را افزایش خواهد داد.

نانوتکنولوژی می تواند در موارد زیر در حل مسائل مربوط به گیاهان داروئی نقش مهمی را ایفا نماید:

با ایجاد نانوگلخانه ها قادر به  صرفه جویی  در مصرف انرژی  خواهیم  بود. به علاوه اسکلت آنها  دارای دوام  بیشتری در برابر رطوبت میباشند. همچنین با تولید سیستمهای آنالیز قابل حمل، کنترل لحظه به لحظه سلامتی گیاه فراهم شده و تجویز استفاده مناسب و به موقع از یک کود و یا یک سم مخصوص با دوز معین امکان پذیر میگردد. همچنین:

تولید قطعات مکانیکی مستحکمتر و افزایش عمر تایرها با استفاده از نانوروکشها، استفاده از بیوحسگرها در ماشین آلات هوشمند جهت مبارزه مکانیکی – شیمیایی  با علفهای هرز، استفاده از سیستمهای میکروالکترومکانیکی و سیستمهای کنترل از راه  دور، سیستمهای  اندازه گیری و مونیتورینگ، تولید خشک کنهای خورشیدی با دوام با راندمان بالا، اصلاح روکش یاتاقانها توسط نانومواد برای کاهش اصطکاک، افزایش مقاومت پوششهای بدنه ادوات و ماشینها وابزارهای کشاورزی و حتی شیشه ها در برابر خوردگی و سائیدگی و انعکاس امواج فوق بنفش،  تولید سوختهای جایگزین با آلودگی کمتر برای محیط زیست، تولیدقطره چکانهای تنظیم کننده فشارومقاوم به نفوذ ریشه و همچنین لوله های پلاستیکی تراوا و لوله های رسی از مهمترین  دستاوردهای نانوتکنولوژی درعلم آبیاری است.

• افزایش توانمندی گیاهان برای جذب مواد مورد نیاز و استفاده از نانو کودها در تغذیه گیاه، ردیابی سریع وجود و مکان فعالیت عوامل بیماریزا در گیاه ازطریق حسگرها
•  مبارزه با ویروس ها و سایر عوامل بیماری زای گیاهی و تیمار مولکولی بیماری ها با استفاده از حسگرهای هوشمند
•  بهینه سازی میزان و شکل سموم مصرفی با بکارگیری سموم در اندازه های نانو(نانوﮐﭘسوﻝها)  و افزایش کارایی استفاده از آفت کش ها، به منظور کاهش میزان مصزف سم علیه آفات و جذب مناسب توسط گیاه و به حداقل رساندن باقیمانده سم در گیاه داروئی
• تشخیص سریع وجود باقیمانده سموم در داروهای گیاهی و امکان زدودن وحذف باقیمانده سموم گیاهی ازطریق ابزارهای نانومتری
• توسعه و به کارگیری نانو ذرات در بسته بندی محصولات گیاهان دارویی جهت حفظ کیفیت، کنترل و کاهش خسارات ناشی از آفات و بیماری های پس از برداشت و دوام انبارداری گیاهان دارویی
• ایجاد قابلیت هایی در گیاهان دارویی برای استفاده بهینه از آب در مناطق گرم و خشک و یا مناطقی که با مشکل شوری همراه هستند
• تولید گیاهان داروئی ترا ریخته و پرمحصول از طریق مهندسی ژنتیک به عنوان ابزاری قدرتمند جهته تولید متابولیت های ثانویۀ جدید و همچنین افزایش مقدار متابولیت های ثانویه موجود در یک گیاه

از جمله مزایای کاربرد علم نانوتکنولوژی در توسعه و بهره وری از گیاهان دارویی و حل مسائل مربوط به تولید آنها می باشد.

سارا فشامها