تأثیر متیل‌جاسمونات و سالیسیلیک اسید بر تولید بتولین و بتولینیک اسید در کشت سوسپانسیون سلولی توس (Betula pendula Roth.)
نویسندگان
راضیه جعفری حاجتی ۱؛ وحیده پیام نور۲؛ کمال قاسمی بزدی۳؛ نجمه احمدیان چاشمی۴
۱- دانشجوی دکترا، گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
۲- استادیار، گروه جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
۳- دانشیار، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
۴- استادیار، گروه علوم پایه، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
چکیده
این پژوهش با هدف افزایش تولید بتولین و بتولینیک اسید با استفاده از کشت سوسپانسیون سلولی گیاه توس (Betula pendula Roth.) و محرک‌های متیل‌جاسمونات و سالیسیلیک اسید انجام شد. در این تحقیق ابتدا رشد سلولی طی دوره ۱۶ روزه بررسی شد. سپس دو محرک متیل‌جاسمونات (در غلظت‌های ۰، ۵۰،۱۰۰،۱۵۰ و ۲۰۰ میکرومولار) و سالیسیلیک اسید (در غلظت‌های ۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰ و ۴۰۰ میکرومولار) به‌طور جداگانه به محیط کشت‌های ۸ روزه اضافه شدند و سلول‌ها ۱، ۲، ۳، ۵ و ۷ روز پس از اعمال تیمارها برداشت شدند. وزن تر، خشک و درصد زنده‌مانی سلول‌ها بررسی شد و میزان بتولین و بتولینیک اسید با استفاده از دستگاه HPLC ارزیابی شد. نتایج بدست آمده افزایش معنی‌دار غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید و متیل‌جاسمونات را بر میزان ماده مؤثره، وزن تر و خشک سلول‌ها نشان داد. به‌طوری که حداکثر میزان بتولین (۵/۲ میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) تحت تأثیر غلظت ۱۰۰ میکرومولار سالیسیلیک، دو روز پس از اعمال تیمار مشاهده شد که ۴ برابر نسبت به شاهد افزایش نشان داد. همچنین در میزان بتولینیک اسید، یک روز پس از اعمال تیمار ۲۰۰ میکرومولار سالیسیلیک اسید افزایش ۵/۴ برابری نسبت به شاهد، حدود ۵ میلی‌گرم بر گرم وزن خشک مشاهده شد. بیشترین محتوی بتولین تحت تأثیر متیل‌جاسمونات در غلظت ۵۰ میکرومولار، هفت روز پس از اعمال این غلظت، به میزان ۳/۲ میلی‌گرم بر گرم وزن خشک بدست آمد. همچنین حداکثر سطح بتولینیک اسید در غلظت ۱۰۰ میکرومولار متیل‌جاسمونات، دو روز پس از اعمال این غلظت به میزان ۳ میلی‌گرم بر گرم وزن خشک مشاهده شد. در مجموع تأثیر تیمار سالیسیلیک اسید بر تولید بتولین و بتولینیک اسید به‌طور معنی داری بیشتر از تیمار متیل‌جاسمونات بود.
کلیدواژه ها: بتولین؛ بتولینیک اسید؛ محرک؛ HPLC
http://ijmapr.areeo.ac.ir/article_109322_82ef39c3c8c5cdeb917a1619e4896d71.pdf
https://medplant.ir/?p=28272
