به گزارش شبکه خبری آموزشی گیاهان دارویی به نقل از خبرگزاری مهر، فاطمه سفیدکن با بیان اینکه پتانسیل خوبی در زمینه گیاهان دارویی در کشور داریم اما این صنعت مورد غفلت قرار گرفته است، گفت: اگر بتوان از گیاهان دارویی در کشور برای ساخت فراورده‌های بهداشتی و آرایشی طبیعی استفاده شود، منجربه ایجاد اشتغال و درآمد بیشتر در کشور می‌شود.

وی از برگزاری جشنواره محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی با هدف ارائه روش‌های فرآوری و استفاده صنعتی گیاهان دارویی  در باغ گیاهشناسی ملی ایران از ۲۵ آذر ماه به مدت ۱۰ روز خبر داد و گفت : در این جشنواره انواع فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی که در ساخت آنها از ترکیب‌های طبیعی، عصاره‌ها و اسانس‌های گیاهی استفاده شده است، به علاقمندان عرضه می‌شود.

سفیدکن با انتقاد از غفلت مسئولان از پتانسیل گیاهان دارویی برای ساخت محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی در کشور، خاطرنشان کرد: یکی از اهدافمان برای برگزاری جشنواره این است که بگوییم پتانسیل خوبی از گیاهان دارویی در کشور داریم که در این صنعت به خوبی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و اگر بتوان از گیاهان دارویی در کشور برای ساخت فراورده‌های بهداشتی و آرایشی طبیعی استفاده شود، منجربه ایجاد اشتغال و درآمد بیشتر در کشور می‌شود.

سفیدکن با بیان استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی به افزایش سلامت جامعه کمک می‌کند، گفت: استفاده از محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی به جای محصولات شیمیایی به سلامت بیشتر کشور کمک خواهد کرد که توجه به این امر از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی با بیان اینکه ایران در منطقه خاورمیانه رتبه دوم را در زمینه وارد کردن محصولات آرایشی و بهداشتی دارد، تصریح کرد: سالانه یک میلیارد دلار به طور رسمی در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی طبیعی وارد می‌شود در حالی که به گفته مسئولان میزان استفاده مردم کشورمان از محصولات  آرایشی و بهداشتی طبیعی به طور سالانه حدود ۴.۶ میلیارد دلار است که بخشی از این میزان به طور تقلبی و قاچاق و بدون کنترل کشور می‌شود که به طور کلی می‌توان گفت تنها بیست درصد محصولات آرایشی و بهداشتی تولید داخل است.

سفیدکن ادامه داد: در اکثر محصولاتی که به طور قاچاق وارد کشور وارد می‌شوند علاوه بر اینکه بر روی آنان نظارتی وجود ندارد، موادی  به کار رفته است که برای سلامت مردم مضر است و ممکن است عوارضی داشته باشند که در کوتاه‌مدت نیز اثر خود را نشان ندهند و همین امر هزینه‌های دیگری را برای افراد به همراه خواهد داشت.

معاون پژوهشی موسسه  تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با اشاره به ضرورت اطلاع‌رسانی به مردم برای شناخت محصولات آرایشی و بهداشتی سالم  تصریح کرد: این جشنواره می‌تواند محصولات آرایشی و بهداشتی خوب و سالم را به مردم معرفی کرده و شرکت‌کنندگان می‌توانند با شرکت در این جشنواره می‌توانند با محصولات بهداشتی و آرایشی که تولید داخلی است آشنا شوند.

وی با بیان اینکه این جشنواره تنها بخشی از پتانسیل گیاهان دارویی کشور به نمایش‌ می‌گذارد، خاطرنشان کرد: ایران از پتاسیل خوبی در این زمینه برخوردار است که اکنون بر روی آنان کار نشده است و این امر نیازمند توجه مسئولان است که محصولات آرایشی و بهداشتی جدید تر و متنوع‌تری به مردم معرفی شود.

سفیدکن ادامه داد: در این جشنواره مسئولان وزارت بهداشت، ستاد گیاهان دارویی در معاونت علمی، فناوری ریاست جمهوری و مسئولان در وزارت جهاد کشاورزی و موسسه  تحقیقات جنگل‌ها و مراتع شرکت می‌کنند، همچنین میزگرد تخصصی در روز دوم این جشنواره با حضور مسئولان و چند شرکت مطرح کشور در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی برگزار می‌شود که به بررسی چالش‌ها و مسائل و مشکلات و افق‌های پیش‌رو دراین زمینه خواهد پرداخت.

معاون پژوهشی موسسه  تحقیقات جنگل‌ها و مراتع با بیان اینکه در این جشنواره حدود بیست شرکت برای ارائه محصولات آرایشی و بهداشتی خود اعلام آمادگی کرده‌اند، گفت: پیش‌بینی می‌کنیم که این امر با استقبال شرکت‌ها مواجه شود، هرچند شرکت‌های دیگری در این زمینه اعلام آمادگی کردند اما به دلیل آنکه محصولات آنان طبیعی و گیاهی نبود، حضور آنان در این جشنواره پذیرفته نشد، همچنین در این جشنواره کارآفرینان و دانشجویان و پژوهشگران و افرادی که در کارگاه‌های آموزشی موسسه آموزشگ دیده‌اند نیز حضور خواهند داشت.

سفیدکن با طرح این پرسش که چرا ازپتانسیل گیاهان دارویی داخلی در کشورمان به درستی استفاده نمی‌شود، تصریح کرد: ما اعتقاد داریم که گیاهان دارویی پتانسیل‌های فراوانی در کشور دارند اما ازآن بهره‌برداری درست نمی‌شود و بسیاری از محصولات کشورمان که به صورت گیاه خام یا اسانس به کشورهای دیگر صادرمی‌شوند، به صورت ادکلن سایر محصولات آرایشی و بهداشتی باقیمت چند برابر به ما فروخته می‌شوند که باید به این امر توجه شایانی کرد چرا که از محصولات آرایشی و بهداشتی در کشور می‌تون به عنوان یکی از پتاسیل‌های جدی بهره برد و از آن به نحو مطلوب استفاده کرد.

وی ادامه داد: موسسه  تحقیقات جنگل‌ها و مراتع اهداف گوناگونی را از جمله حفاظت از ذخایر و ژنیتکی گیاهان در عرصه‌های مختلف دارویی، مدیریت پایدار و ایجاد ارزش افزوده در عرصه منابع طبیعی دارد که یکی از مهم ترین اهداف  موسسه مبتنی بر استفاده از گیاهان دارویی و ارائه آنان  به طور فراورده‌های آرایشی و بهداشتی برای صادرات و جلوگیری از ارائه آنان به طور خام است و این امر یکی از رسالت‌های اصلی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع است که در این جشنواره به این موضوع پرداخته شده است.

سفیدکن با بیان اینکه شرکت‌های خارجی وارد مذاکره نشده‌ایم، تصریح کرد: در این جشنواره بیشتر بر پتانسیل گیاهان بومی ایران و شرکت‌های داخلی متمرکز شدیم اما این امکان را برای شرکت‌های داخلی که ممکن است نمایندگی فروش برخی محصولات گیاهی خارجی را برعهده دارند، فراهم کردیم تا محصولات خود را در این جشنواره ارائه دهند اما دعوت از سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه گذاری بر روی محصولات داخلی ایران ایده خوبی است که در آینده می‌تواند مورد استفاده قراربگیرد.

حفظ ۴۰۰۰ گونه متنوع گیاهی در باغ ملی گیاهشناسی

عادل جلیلی رئیس موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور  مدیر باغ گیاهشناسی ملی ایران به تشریح اقدامات موسسه تحقیقات جنگل‌ها  و مراتع پرداخت و گفت: این موسسه متولی تحقیقات و پژوهش در رابطه با مراتع، جنگلها و بیابانها در کشور است به خصوص در این شرایط که کشور با انواع و اقسام بحران‌های محیط زیستی مانند بحران آب، تغییرات اقلیمی ، ریزگردها و زوال اکوسیستم روبروست این موسسه راهکارهای علمی برای دستگاه‌های اجرایی فراهم کند.

وی با اشاره به تدوین برنامه ششم توسعه خاطرنشان کرد: ما به عنوان یک موسسه تحقیقاتی و پژوهشی باید نهایت تلاش خود را داشته باشیم که  در تدوین برنامه‌ها کمک کنیم وراهکار ارائه کنیم تا نه تنها کشور بحران‌های محیط زیستی را پشت سر بگذارد بلکه باید به زمینه احیا و توسعه  عرصه‌های طبیعی کشور را فراهم کنیم.

جلیلی به اهمیت حفظ تنوع ذخایرگیاهی و گونه‌های ژنتیکی در کشور اشاره و خاطرنشان کرد: همانطور که می‌دانید ایران یکی از کشورهای غنی است که ارزش محیط زیستی و ارزش اقتصادی دارد که برای حفظ این گونه‌های گیاهی موسسه برنامه‌های متنوعی را دارد.

وی ادامه دارد: موسسه تحقیقات جنگل‌ها ومراتع  بحث شناسایی اینکه کدام گونه‌های گیاهی در معرض خطر قراردارند را با توجه به  تعاملات بین‌المللی خود  که با سایرسازمان‌های بین‌المللی و موسسات علمی و دانشگاه‌ها در کشور در دستور کار خود دارد تا بتوانیم به حفظ تنوع گیاهی و ژنیتکی در کشور برسیم که این امر در راستای منافع ملی و جهانی است.

جلیلی تصریح کرد: در این راستا باغ‌ ملی گیاهشناسی ایران و باغ‌های اقماری در ایران شکل گرفته است که وظیفه اصلی این باغ حفظ  تنوع گونه‌های گیاهی کشور است که باغ ملی گیاهشناسی ایران و باغ‌‌های اقماری ایران بالغ بر ۴۰۰۰ گونه گیاهی  وجود دارد که در کنار باغ ملی گیاهشناسی ایران بانک ژنتیک منابع طبیعی ایران نیز هست که گیاهان را به صورت بذر نگهداری می‌کنند که سالها بعد اگر روزی بر اثر خشکسالی گونه‌های گیاهی خود را از دست می‌دهیم بتوانیم آن را به طبیعت خود بازگردانیم.

وی با بیان اینکه این حرکت ملی است، خاطرنشان کرد: حفظ  تنوع گونه‌های گیاهی و ژنتیکی درراستای تعهدات بین‌المللی کشورمان نیز است که ما ناچاریم این اقدامات را ادامه دهیم بنابراین پروژه‌‌های باغ ملی گیاهشناسی می‌تواند نه تنها به حفظ منابع ژنتیکی در کشور کمک می‎کند بلکه زمینه برای کارهای تحقیقاتی مانند ایجاد گونه‌های جدید تحقیقاتی برای مصارف دارویی، همچنین زمینه را برای انجام آموزش‌های تخصصی و بالابردن فرهنگ عمومی مردم برای حفظ منابع  طبیعی فراهم می‌کند .

جلیلی با اشاره به بحران شدید منابع مالی این موسسه برای حفظ گونه‌های محیط زیستی خاطرنشان کرد: درست است که دولت با کمبود منابع مالی روبروست اما با توجه به اینکه کشور با انواع بحران‌ محیط  زیستی مواجه شده است، این پروژه ها در اولویت اصلی قرار دارد.

مدیر باغ گیاهشناسی ملی ایران ادامه داد: مطلب جدی که به دنبال آن هستیم و از اهمیت بالایی برخوردار است، توجه به گیاهان بر اساس ارزش افزوده با توجه به ارزش اقتصادی آنان است که این امر منجر به ایجاد اشتغال و درآمد در کشور می‌شود.

وی ادامه داد: تحقیقاتی که ما انجام می‌دهیم شناسایی گونه‌های گیاهان در کل منابع طبیعی کشور است که درصددیم تا به اهلی کردن آنان بپردازیم و این گیاهان را توسعه داد تا رویکرد سلامت را درجامعه پیش محقق کنیم.

رئیس موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور با اشاره بیان اینکه این موسسه ظرفیت نیروی علمی بالایی برخوردار است، تصریح کرد:این موسسه هم در ستاد خودش و هم در مراکز تحقیقات استانی حدود ۶۰۰  پژوهشگر مشغول کار هستند که به طور متوسط  در تعامل با نهادهای علمی و دانشگاه‌ها هستیم  و در کنارپژوهشگران خودمان با دانشجوها و پژوهشگران در ارتباط هستیم.

وی با اشاره به موقعیتی که ایران درآن قرار گرفته است، تصریح کرد: تاکنون در ایران حدود ۸۰۰۰ گونه گیاهی در ایران شناسایی کردیم که ۲۰۰۰ گونه کیاهی در ایران منحصر به فردی دارند که این ز اهمیت بالایی برخوردار است و برای همین این تنوع وادارمان می‌کند که تحقیقات باید در این زمینه ادامه پیدا کند و امیدوارم مسئولا ن به این امر توجه کنند.

جلیلی با اشاره به اهمیت موضوع اقتصاد مقاومتی خاطرنشان کرد: کشور از ظرفیت علمی برخوردار است که در زمینه اقتصاد مقاومتی باید به چالش‌ها وافق‌های آینده در این زمینه توجه کنیم و بتوانیم از ظرفیت‌ها گیاهان دارویی با تکیه برمنابع ملی می‌توان به نتایج بسیاری رسید.

مدیر باغ گیاهشناسی ملی ایران با بیان اینکه باید به ظرفیت‌های داخلی کشورمان توجه کنیم، تصریح کرد: با توجه به شرایطی که کشور ایجاب می‌کند باید بتوانیم شرایط کشور را به گونه ‌ای تنظیم کنیم تا بتوانیم از آن به نحو به مطلوب استفاده کنیم و با تکیه بر توان درونزا بتوانیم به بر پتاسیل‌ها خود تکیه کنیم.

جلیلی در پایان با اشاره بحران‌های محیط زیستی که کشور با آن روبروست، تصریح کرد: موسساتی مانند موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع می‌توانند در زمینه‌های حل این بحران‌ها بسیار مفید باشند و اگر پشتیبانی صورت بگیرد به نتایج بسیار مثبتی می‌رسیم و این امر تاثیر مستقیمی در زمینه اقتصاد مقاومتی خواهد داشت.

باغ موزه گیاه شناسی با مساحت ۱۴۵ هکتار در سال ۴۷ افتتاح شد و هم اکنون باغ در خاورمیانه و جزء ۳۰ باغ گیاهشناسی جهان محسوب می‌شود و ارقام گیاهی خود را با مجموعه‌های دیگر تبادل می‌کند. باغ گیاه شناسی شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچه‌ای، بوته‌ای و درختی است.

این موزه زنده از رویشگاه‌های گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس، جنگلی خزری و بیابان‌ها و همچنین رویشگاه‌های مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا هیمالیا، چین و ژاپن تشکیل شده است. علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی ـ نمایشی شامل باغ های سنگی و صخره‌ای، باغ های نمایشی، آبشار ها و دریاچه‌ها وجود دارد.

همچنین باغ گیاه شناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می‌گیرد که علاوه بر اهداف تحقیقاتی و علمی که دارد هدف از احداث باغ گیاه شناسی، ایجاد مجموعه‌ای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز یا در گلخانه‌ها است. باغ گیاه شناسی نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها را بر عهده دارد.

تهیه فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی یکی از اشتغال‌زاترین و پردرآمدترین راه‌های فرآوری گیاهان دارویی است که توسعه آن در کشور ضمن جلوگیری از صادرات گیاهان خام، به توسعه صنایع مرتبط کمک و راهی برای صادرات این محولات سالم و طبیعی فراهم می کند و مردم را به سمت استفاده از محصولات سالم تر سوق می دهد.

برگزاری این جشنواره در باغ گیاه شناسی ملی ایران، فرصت مناسب را برای مردم فراهم می کند که ضمن بازدید از این جشنواه و تهیه محصولات آرایشی بهداشتی سالم و طبیعی، از مناظر طبیعی و دل انگیز باغ گیاه شناسی نیز لذت ببرند.