×

منوی بالا

منوی اصلی

دسترسی سریع

اخبار سایت

آخرین اخبار

امروز : پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳  .::.  اخبار منتشر شده : 0 خبر
سُعد کوفی، داروی گیاهی برای تقویت حافظه تجویز شده توسط امیرالمؤمنین(ع)

سعد کوفی چیست؟

حضرت علی (ع) فرموده اند:” کسی که کمی زعفران خالص و کمی سُعد(سُعد کوفی) را با مقداری عسل مخلوط کند و روزانه دو مثقال از آن را بنوشد آنقدر حافظه اش قوی خواهد شد که بیم آن می رود که ساحر شود .

سعد کوفی بیخ یا به اصطلاح فنی غدۀ زیر زمینی گیاهی است که گونه های مختلف آن را به فارسی به طور کلی «جگن» یا «اویارسلام» می نامند. غدّه یا ریشۀ متورم آن را که در بعضی گونه ها معطر و خوشبو و در برخی گونه ها شیرین و خوردنی است و مصرف دارویی دارد

در کتب طب سنتی با نامهای « سُعد» و « سُعد کوفی»،« صباح الخیر»، « مشک زمین » و « حب الزلم» و نوعی از آن نیز « سعد هندی» نامبرده می شود . در آذربایجان آن را « تپلاق» یا « توبولاق» و در تنکابن مازندران « استکور» می نامند.

گیاه را به فرانسوی Souchet و غدّه معطر آن را Souchet  odorant و Amande  de  terre گویند و به انگلیسی Sedge و Galingale و به یونانی Kypeiros که به معنای گیاه باتلاقی است می نامند و جنس گیاه که به لاتین Cyperus گفته می شود از ریشۀ یونانی آن گرفته شده است.

انواع سُعد کوفی

گیاهی است از خانوادۀ جگنها  Cyperaceae که متجاوز از یکصد گونه دارد و نام علمی گونه هایی از آن عبارت است از :

۱- Cyperus  longus  L. که گونه با غدّه های معطّر است این گونه که دارای ساقۀ زیرزمینی خزنده و ساقۀ هوایی سه گوش است ، بلندی آن ۱۰۰-۴۰ سانتی متر می شود در ایران در اطراف تهران ، در لرستان در بیشه و اشتران کوه و خرم آباد ، در شیراز و کازرون ، در بلوچستان دیده می شود در هند نیز انتشار دارد.

سعد کوفی گونه Cyperus  longus

۲- Cyperus  escultus  L. این سعد را که به عربی « حب الزلم» گویند، به فرانسوی Amande de terre  , Souchet  comestible نامیده می شود. گیاهی است علفی چند ساله ، بی کرک، بلندی ساقۀ آن ۵۰-۲۰ سانتی متر.

در بعضی قسمتهای ساقۀ گیاه برجستگی های کوچک به شکل غدّه دیده می شود. ساقۀ آن سه گوشه و روی سطح آن خطوط ظریف طولی وجود دارد. سنبلکهای آن خرمایی رنگ مایل به زرد و برگها باریک و دراز است .این گونه در هند، ایران ، افریقا و امریکا انتشار دارد در ایران در اهواز و شیراز دیده می شود.

سعد کوفی, اویارسلام, cyperus esculenthus

یعد کوفی cyperus esculenthus برای شقاق و بواسیر نر مفید است

۳- .Cyperus    rotundus L. نام محلی آن در ایران « تاپاتی» است به فرانسوی Souchet  rond و به انگلیسی Nutt  grass گفته می شود. گیاهی است چند ساله به بلندی ۴۰ – ۲۰ سانتی متر. ساقۀ زیرزمینی آن در قسمتهای مختلف دارای تورمهای غده ای سیاه رنگ به شکل تخم مرغی دراز می باشد . ساقۀ آن سه گوشه است .

برگها متعدد و کوچک به طول ۶-۲ میلی متر. و سنبلکها به رنگ   قهوه ای مایل به قرمز است.

این گیاه در ایران در کرج ، اطراف تهران و در شمال در مازندران ، در مشرق در خراسان ، در مناطق مرزی ایران و عراق و در نصیرآباد بلوچستان که با نام محلی « کاب» شناخته می شود و در شیراز دیده می شود.

Cyperus rotondus سعد کوفی اویارسلام

Cyperus    rotundus

گونه ای از این گیاه نیز در منازل به عنوان گلدان زینتی کاشته می شود که به آن نخل مرداب می گویند و آن را «علف چتری» گویند، زیرا برگهای آن مانند چتر است و هر چند برگ از یک نقطه خارج می شود . به انگلیسی این گونه را Umbrella  grass و Umbrella   flatsedge گویند نام علمی آن Cyper  alternifolius می باشد.

گیاهی است چند ساله به بلندی ۹۰-۳۰ سانتی متر . برگهای آن باریک دراز و علفی به رنگ سبر تیره و هر چند برگ مانند چتر از یک نقطه خارج می شود ساقه گیاه سه گوشه است.

در اواخر تابستان گلهای آن ظاهر می شود این گیاه بومی مناطق نیمه حارّه است و مرتباً باید آبیاری شود سرمای زمستان مناطق سرد را تحمل نمی کند و باید در داخل منزل یا گلخانه باشد.

سعد و به طور کلی انواع گونه های آن در نقاط بسیار مرطوب و باتلاقی مناطق گرم و معتدل دنیا می رویند و ریشه های گیاه باید همیشه در آب باشد به طوری که اغلب مردم جگنها را علفهای هرز باتلاقها می دانند.

تکثیر این گیاه با کشت غده های آن در فروردین ماه و برداشت آن در ماههای آبان و آذر انجام میشود. غده های معطر آن که سعد کوفی گفته می شود در طب سنتی مصارف دارویی وسیعی دارد و در مورد کشت گونه های زینتی درگلدان ، قسمتی از بوتۀ گیاه را جدا کرده و با ریشه از بوتۀ اصلی جدا می کنند و مستقلاً می کارند.

 ترکیبات شیمیایی سعد کوفی

در سعد کوفی گونۀ C.rotundus یک اسانس مشخص شده که مقدار آن در حدود ۵/۰ درصد آن است و شامل پینن ، مقدار کمی سینئول ، سسکی ترپن، و یک الکل جدید به نام ایزوسی پرول می باشد .

به علاوه دارای چربی است که شامل ۷/۲ درصد یک مادۀ مومی خنثی ، گلیسرول ، لینولنیک اسید ، لینولئیک اسید، اولئیک اسید ، میر یستیک اسید ، و استئاریک اسید می باشد. یک آلکالوئید ناپایدار نیز در سعد وجود دارد [ G.I.M.P] .اسانس روغنی فرّار قسمت متورم زیرزمینی سعد گونۀ یاد شده خاصیت آنتی بیوتیک دارد و از رشد مایکروکوکوس پیروژنس واریته اورئوس جلوگیری می کند [S.G.I.M.P].

در گزارش دیگری آمده است که قسمت زیرزمینی متورم سعد گونه C.rotundus دارای اسانس روغنی فرّار ، نوعی پروتئید [ ایچی مورا]، نشاسته، قند و مواد رزینی و یک آلکالوئید استافیلوکوکوس اورئوس جلوگیری می نماید.

در گونۀ C.esculentus غده های متورم قسمت زیرزمینی گیاه دارای در حدود ۲۸- ۲۰ درصد روغن با طعم و بوی مطبوع است و به علت چربی زیادی که در غده های آن وجود دارد ، آردی که از آن تهیه می شود مادۀ غذایی بسیار پرانرژی می باشد.

سعد که از ریشۀ گیاهان یاد شده بخصوص نوع معطر آن از ریشه گیاه C.longus به دست می آید غده ای است به شکل و اندازۀ بادام یا زیتون و یا کمی بزرگتر ، پوست آن سیاه و داخل آن سفید و معطر است . نوعی از آنکه در بازار سعد هندی گفته می شود مغز آن سفید نیست و کوچکتر از نوع سعد کوفی است و شبیه زنجبیل می باشد و اگر جویده شود زعفرانی رنگ می شود.


 

اگر میخواهید معجون کندر کیمیاگر که یک داروی تولید شده از مخلوط کندر و عسل و سعد کوفی برای تقویت حافظه است را خریداری کنید بر روی لینک زیر کلیک کنید 👇👇👇

معجون کندر کیمیاگر

مخلوط کندر و عسل و سعد کوفی

معجون کندر و عسل و سعد کوفی کیمیاگر، داروی گیاهی برای تقویت حافظه


روش استفاده سعد کوفی

سعد کوفی برای موهای زائد

خاصیت نوع هندی آن این است که اگر به پوست بدن مالیده شود ، موهای آن قسمت می ریزد در ایران بهترین سعد را از نظر دارویی از ریشۀ جگنهایی که در فارس در کنار رودخانه ها می روید ، به دست می آورند ، مغز آن بسیار سفید و معطر است .

در هند قسمت زیرین متورم گونه خوراکی C.esculentus محرک و افزایش دهندۀ نیروی جنسی است و سعد معطر حاصله از گونۀ C.longus دارای طعم کمی تلخ و معطر است و دراسپانیا به عنوان محرک و مقوی معده و قاعده آور خورده می شود و سعد به دست آمده از ریشۀ گونه C.rotundus مدّر و قاعده آور و معرّق و ضد کرم شکم و محرک است و برای اختلالات معده و تحریکات روده ای تجویز می شود .

در چین ، ژاپن ، کره و تایوان سعد حاصله از گیاه C.rotundus ، به عنوان قاعده آور ، مسکن ، آرام بخش ، ضد اسپاسم [ ایچی مورا و کاریونه و کیمورا] و بند آورندۀ خونریزی [ کاریونه و کیمورا] . تجویز میشود.

سعد کوفی برای مشکلات زنان و درد پریودی و قاعدگی

این سعد برای معالجۀ انواع و اقسام ناراحتی های رحمی شامل بند آمدن بی موقع عادت ماهیانه و عادت ماهیانه با خونریزی خیلی شدید و همچنین برای رفع ناراحتی های زایمان مصرف می شود.ضمناً سعد تونیک ، مقوی معده [روا] و نرم کنندۀ سینه [ چونگ] است و برای سوء هاضمه ، نفخ ، بزرگ شدن معده [ چونگ یائوچی و گزیانگفو] ، تهوع، دیسانتری [ هاو] ، درد شکم ، سرماخوردگی ، سرفه [هو] و سردرد مفید است [ ایشی دویا].

در چین علاوه بر موارد فوق سعد را در جوشانده های مختلف به عنوان مدّر و برای معالجۀ ناراحتی های کبد ، زردی و تب بر در مالاریا مصرف می کنند و آن را برای رفع میگرن و سرگیجه نیز بسیار سودمند می دانند و بالاخره داروی موثری برای معالجۀ روماتیسم است[ می نات].

از سعد کوفی مخلوط با داروهای موثری برای معالجۀ صرع، سکسکه و رفع ترشحات سوزاکی مهبل استفاده می شود زیرا برای تصفیۀ خون نیز مفید است .

در شبه جزیرۀ مالایا غده های سعد از چین وارد می شود و از دود آن که داخل بینی دمیده می شود برای رفع درد بینی استفاده می شود [برکیل]. به عنوان مدّر بسیار قوی مصرف می شود.

جوشاندۀ سادۀ آن ضدکرم شکم و قاعده آور است. در جاوه برای قطع اسهال مصرف می شود در فیلیپین جوشاندۀ ریشۀ آن را برای اسهال خونی می خورند و در استعمال خارجی روی صورت  می ریزند، برای رفع درد دندان مفید است . سعدخشک و یا جوشاندۀ آن را برای رفع درد معده می خورند.

طبع سعد کوفی

و امّا سعد کوفی از نظر طبیعت طبق رأی حکمای طب سنتی خشک و نسبتاً گرم است و از نظر خواص معتقدند که خوردن آن مدّر است یعنی ترشح ادرار را زیاد می کند و قاعده آور است .

دهانۀ عروق را باز کرده و عفونتها را خارج می سازد. جهت کاهش سردردهای سرد ، بدبویی بینی ، روشن کردن و جلای رنگ رخسار ، برای خفقان ، یرقان ، زخمهای معده ، تقویت معده ، هاضمه ، اعصاب، افزایش نیروی جنسی و اشتهای به غذا مفید است .

سعد را با آب بسایید و در ظرف سفالی بر آتش بگذارند تا آب آن جذب شود ، و هر روز ناشتا قدری از آن را بخورند ، برای تقویت معده ، رفع سوزش دهانۀ معده که در اثر بدهضمی غذا ایجاد شده باشد و همچنین برای رفع بدبویی دهان که منشاء آن بدی هضم معدی باشد ، مفید است.

اگر از جوشاندۀ آن به صورت قطره در گوش چکانیده شود برای رفع سنگینی شنوایی مفید است. اگر دندانها و لثه ها را با گرد آن بشویند و مالش دهند برای خوشبویی دهان و تقویت دندانها و لثه ها و سفت کردن لثه ها مفید می باشد .

اگر گرد آن را داخل صابون کنند صابون بسیار معطر و خوشبو میشود. پاشیدن گرد سعد روی زخمهای کهنه برای رویانیدن گوشت مفید است .

اگر ۳۰ گرم سعد را در ۴۵۰ گرم سرکه رقیق جوشانیده باشند خوردن آن به تدریج ظرف ۴-۳ روز که هر بار ۳۰ گرم خورده شود برای دفع اقسام کرم معده کرم کدو مفید و موثر است .

سعد کوفی برای شقاق و بواسیر هم مفید است و می تواند منجر به درمان این مشکلات شود.

مضرات سعد کوفی

درباره مضرات سعد کوفی مباحثی مطرح شده است منجمله اینکه اسراف در خوردن و یا خوردن آن به طور مداوم مضّر است و موجب ایجاد اختلال درخون می شود. لذا باید برای دور بودن از مضرات سعد کوفی و عوارض جانبی آن، از مصرف خودسرانه و مداوم آن خودداری کرد.

البته طبیبعی است تأثیر کامل این دارو بستگی به فراهم بودن سایر شرایط و نبودن مانع از تأثیر آنها دارد.


بحث و بررسی درباره سند این حدیث:

این روایت در کتاب بحار الانوار وجود دارد.[۱] در آن جا نیز از کتاب مصباح کفعمی نقل شده است.[۲]

اما در بررسی آن می توان اظهار داشت که این حدیث در دیگر منابع روایی که از اعتبار مناسبی برخوردار باشند، مشاهده نشده و در همین کتاب نیز به صورت کاملاً مرسل و بدون هیچ گونه سند از امام علی (ع) نقل شده است. براین اساس، گرچه نمی توان آن را به صورت کامل رد نمود، اما با توجه به مبانی روایت شناسی شیعه، از ارزش استنادی چندانی برخوردار نیست.

متن این روایت، چنین است: “عَنْ عَلِیٍّ ع مَنْ أَخَذَ مِنَ الزَّعْفَرَانِ الْخَالِصِ جُزْءاً وَ مِنَ السُّعْدِ جُزْءاً وَ یُضَافُ إِلَیْهِمَا عَسَلًا وَ یُشْرَبُ مِنْهُ مِثْقَالَیْنِ فِی کُلِّ یَوْمٍ فَإِنَّهُ یُتَخَوَّفُ عَلَیْهِ مِنْ شِدَّهِ الْحِفْظِ أَنْ یَکُونَ سَاحِرا”؛

اگر شخصی محلولی تولید کند که نیم آن از زعفران خالص و نیم دیگر نیز از سعد باشد و مقداری عسل نیز به این محلول اضافه کند و روزی دو مثقال از آن بنوشد، این نگرانی وجود خواهد داشت که به دلیل تقویت حافظه، این باور به وجود آید که او ساحر است.

در این روایت، کلمه “سعد” به صورت مطلق بیان شده، اما در متن دیگری از همان کتاب مصباح کفعمی که ظاهراً روایت نبوده و تنها به عنوان تجربه بیان شده، از محلولی نام برده شده که کلمه “سعد کوفی” در آن وجود داشته و از موادی چون “کشمش”، “رازیانه”، “زنجبیل” و … نیز در آن نام برده شده است.[۳]

به هر حال، چون این روایت از حیث سند، به گونه ای نیست که بتوان آن را کاملاً رد یا اثبات کرد، نمی توان با قطعیت، وجود چنین خاصیتی در این محلول را به امام علی (ع) نسبت داد. البته کارشناسان طب سنتی می توانند در ارتباط تأثیر پذیری حافظه از این محلول، اظهار نظر کنند.

 


[۱] مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۷۲، ح ۷۳، مؤسسه الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ هـ ق.

[۲] عاملی کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح، ص ۲۰۰، انتشارات رضی، قم، ۱۴۰۵ هـ ق.

[۳] همان.

  1. مهدیه

    واقعا برای موهای زائد تاثیر داره یعنی مجربه؟ کسی واقعا تاثیرشو دیده ؟ من همه روشها و امتحان کردم لیزر رازیانه روغن مورچه ، بذرالبنج و…. تاثیری نداشته ، مشکل هرمونی هم نداشتم آزمایش دادم اگر موثر هست این روش تا امتحانش کنم

  2. علیرضایی

    این گیاه رو در خوزستان به علف هرز میشناسن بنام (پیزل)

  3. داریوش

    سلام با تشکر از مطالبتون

  4. هاني 0098

    سلام خسته نباشید
    من سعد کوفی را فراهم کردم میخواستم بدانم طرز استفاده ان چطوری است ان را بکوبیم یا در اب بجوشانیم و جوشانده ان را بخوریم؟
    لطفا راهنمایی کنید ممنون میشم.
    لطفا هرچه سریعتر جواب بدید خواهش میکنم

  5. Azarsinaabbas

    سلام مطالبتون بسیار جالب بود یک دارو برای گیاهی برای رفع معلولیت بیماران تصادفی معرفی بفرمایید.

  6. احمد پورمحمدي

    عسل چه مقدار باید باشه

  7. محمد

    ضمن عرض سلام منظور از سعد کوفی (که با عسل و زعفران مخلوط و برای تقویت حافظه خوب است) گیاه اش است یا ریشه آن که عموما در عطاری ها عرضه می شود ؟
    برای مخلوط کردن آیا باید ساییده و میکس شود؟

  8. Psr

    با سلام و تشکر از سایت خوبتان ، ممکنه راهنمایی کنید سعد کوفی را از کجا تهیه کنیم . من چند عطاری مراجعه کردم ولی متأسفانه پیدا نکردم .

    • سیدامیر موسی کاظمی

      سلام متذکر می شوم که در روایت ِ دیگری از امام صادق علیه السلام از ابو بصیر به خاصیت سعد کندر زعفران و عسل وترکیب آنها و خاصیت آنها برای تقویت حافظه فی الجمله اشاره شده است همیشه سلامت وموفق باشید

  9. مهدیه

    سلام خسته نباشید میشه نام ترکی سعد کوفی که بخاطر تقویت حافظه خوب است بگین.ممنون.

    • مدیر سایت

      در فارسی به اون “اویار سلام” گفته میشه در ترکی نمی دانیم.
      موفق باشید

  10. mahsid ansar

    خیلی خوب است

  11. حمید

    ممنون,خداقوت

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.